«مکناس» یکی از شهرهای توریستی و ششمین شهر مهم مراکش است. مراکش کشوری مسلمان در شمال غربی آفریقاست. این شهر در میراث جهانی یونسکو ثبت شده و از مقاصد پرطرفدار میان گردشگران است. شهر مکناس مرکز استان مکناس تافیلالت و دارای ۱۲ محله اصلی است. این شهر از سمت جنوب و جنوب شرقی با کوههای اطلس میانی و جنگل سدر محاصره شده است. طبق اسناد تاریخی نام این شهر از قبیلهای بربر که در قرون وسطی در این منطقه سکونت داشتند، گرفته شده است.
در ساخت این شهر از ترکیب معماری مغولی و اسپانیایی استفاده شده و ترکیبی از معماری اسلامی و اروپایی در آثار تاریخی شهر به چشم میخورد. دیوارهای بلند، دروازههای بزرگ و مساجد فراوان از ویژگیهای مکناس است. به این شهر صدمناره نیز میگویند. خیابانهای پرپیچ و خم مکناس برای گردشگران بسیار جذاب است.
پادشاه دودمان مرابطان در قرن ۱۱ مکناس را به عنوان شهرک نظامی شکل داد. در قرن ۱۷ سلطان مولای اسماعیل بن شریف از دودمان علوی مراکش مکناس را به عنوان شهر مسکونی شناخت و این شهر را پایتخت خود کرد. مولای اسماعیل به این شهر شکوه بخشید و شهری شگفتانگیز از آن ساخت. در دورهای از تاریخ نیز دیوارهای بلند این شهر مکناس را تبدیل به دژ مستحکمی در برابر دشمن کرده بود.
ولیلی، بازماندهای از رومیان
یکی از جاذبههای مکناس شهر تاریخی ولیلی است که در ۳۰ کیلومتری این شهر قرار دارد. این شهر باستانی در شهرت مکناس بسیار موثر بوده است. قدمت ولیلی به قرن سوم پیش از میلاد باز میگردد. ولیلی شهری است که از دوران حضور و حکومت رومیان در این منطقه باقی مانده است. این سازهها کاملترین خرابه باقی مانده از آن دوران است.
بخش اصلی ولیلی روی تپه واقع است و در دامنه تپه محوطه شهر قرار دارد که ستونهای بلند و کاشیهای زیبایی از آن به جا مانده است. سازههای به جا مانده و آثار باستانی کشف شده نشان از زندگی مجلل در دوران اوج این شهر یعنی سالهای ۲۴ تا ۲۸۵ دارد. خانه اورفئوس و هرکول از مکانهای دیدنی ولیلی است که کاشیها و فضای داخلی آن به خوبی حفظ شده است. همچنین آثار کشف شده از این شهر تاریخی در موزه شهر رباط به نمایش درآمده است.
مولای ادریس میزبان رویدادهای مذهبی است
مولای ادریس شهری قدیمی و مقدس است که در ۲۷ کیلومتری شمال مکناس و در مسیر این شهر به ولیلی قرار دارد. این شهر از مکانهای مهم زیارتی و از جاذبههای گردشگری مکناس است. مولای ادریس روی تپههای سنگی خیبر ساخته شده است. این شهر در سال ۷۸۸ میلادی شکل گرفته است.
خیابانهای باریک و خانههای در هم فشرده مولای ادریس از جذابیتهای این شهر تاریخی است. کوههای اطراف مولای ادریس مکان مناسبی برای عکاسی و کوهنوردی است. هر سال در ماه آگوست رویدادهای مذهبی بسیاری در این شهر برگزار میشود که عامل جذب گردشگران بسیاری به این شهر است. غیر مسلمانان اجازه ورود به مساجد و اماکن مقدس شهر را ندارند.
بابالمنصور، بهترین دروازه در شمال آفریقا
دروازه بابالمنصور دروازه اصلی شهر قدیمی مکناس و شهر شاهنشاهی است. این دروازه در زمان مولای اسماعیل ساخته شده است. کارشناسان معتقدند بابالمنصور از بهترین دروازههای واقع در شمال آفریقاست. در ساخت آن از کاشیها و حکاکیهای بسیاری استفاده شده که زیبایی این اثر باستانی را چندین برابر کرده است. این دروازه دارای ایمنی بالایی است و ظرافت بسیاری در طراحی دیواره آن به کار رفته است. در حال حاضر از این دروازه برای رفتوآمد استفاده نمیشود و از دری در کنار بابالمنصور استفاده میشود.
مرقد مولای اسماعیل مکان مقدس مکناس
آرامگاه مولای اسماعیل نیز در مکناس واقع شده است. طراحی فضای داخلی و کاشیهای این مقبره نشانگر فرهنگ و معماری مراکشی است. فقط مسلمانان اجازه ورود مسجد اصلی را دارند و برای ورود نیز باید لباس خاصی بپوشند و بدون کفش باشند.
مدینه، بخش تاریخی شهر مکناس
مدینه نام بخش قدیمی شهر مکناس است. بازارهای سنتی و دستفروشان بسیاری در این منطقه از شهر حضور دارند و گردشگران برای خرید صنایع دستساز و سنتی مکناس به این بخش از شهر میروند. در این بخش مسجد بزرگ نیز قرار گرفته است که در قرن ۱۲ مولای اسماعیل آن را ساخته است. این مسجد دارای منارهای سبز رنگ است.
شهر شاهنشاهی، بخشی از تاریخ پادشاهان مراکشی
شهر شاهنشانی بخش دیگری از مکناس است که برای گردشگران جذابیت دارد. مرقد مولای اسماعیل و کاخ دارالکبیر که متعلق به او بوده و در قرن ۱۷ ساخته شده در این بخش از شهر قرار دارد. بخشهایی از شهر شاهنشاهی در دسترس عموم گردشگران است.
موزه هنرهای مراکشی یکی دیگر از جاذبههای دیدنی مکناس است. این موزه در سال ۱۹۲۰ که محل سکونت عضوی از خاندان سلطنتی بود به موزه هنرهای معاصر مراکش تبدیل شد. در این موزه دستسازهها، دکورهای سنتی و آثار تاریخی قرن ۱۹ در معرض دید گردشگران قرار گرفته است.
مدرسه ابوعنان در قرن ۱۴ ساخته شده و در گذشته برای آموزش دروس دینی استفاده میشده است. بام این مدرسه با کاشیهای سبز تزیین شده و از این مکان، مدینه مکناس قابل رویت است.