در منتهی‌الیه جنوبی رشته‌کوه زاگرس، کوهستان‌هایی سرسخت و صخره‌ای وجود دارند که با وجود ارتفاع کم دست‌یافتن به آنها کاری سهل و آسان نیست. یکی از آنها کوه «بِیرَمی» در شمال شهرستان خورموج است. این کوهستان صخره‌ای به شکل خط‌الرأسی است که چندین قله به ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ تا ۱۹۷۰ متر را در خود جای داده و در میان آنها قله «پازنان» بلندترین و به نوعی بام استان بوشهر لقب گرفته است.
در ادامه طرح ملی سیمرغ و طبق گاهنامه ورزشی، با تعدادی از همنوردان باشگاه کوهنوردی بامداد شیراز، تصمیم به صعود قله ۱۹۶۷ متری پازنان گرفتیم.پنج شنبه ۱۹ بهمن: ساعت ۱۴:۳۵ بعد از جمع شدن دوستان، ازپل معلم به طرف جاده بوشهر حرکت کردیم. ساعت ۱۹ برازجان بودیم. از اتوبان اهرم خوموج به طرف منطقه خاییز رفتیم. روستای خوش آب و هوای خاییز در جنوب شرق شهر اهرم، مرکز شهرستان تنگستان، بین دو کوه بیرمی و کوه سرخ قرار دارد.
روستای خاییز با ۴۲ هزار و ۶۲۷ هکتار وسعت، یکی از روستاهای خوش آب و هوا و زیبا در استان بوشهر می باشد که در قدیم به عنوان اصلی ترین تامین کننده مرکبات و خرمای بوشهر، فارس و خوزستان بوده است. قرار گرفتن در بین دو کوه بنام بیرمی و کوه سرخ به این روستا نمایی زیبا بخشیده است. فاصله روستای خاییز با اهرم حدود ۲۰ دقیقه است. پنج روستای بنیون، گشی، مخدان، یخ و آشی به ترتیب ابتدا و انتهای خاییز را تشکیل می دهند. شغل اصلی مردم منطقه باغداری و دامداری است. ساعت ۲۱:۳۰ به روستای گشی رسیدیم. محل استقرار ما، منزل یکی از روستاییان مهمان نواز، ابوذر ماندگار بود.
رییس هیات کوه نوردی بوشهر، جناب آقای گلستانی، برای دیدار و راهنمایی به محل اسکانمان آمدند.
ایشان از طولانی بودن مسیر و تجربه های صعود توسط گروه های دیگر برایمان توضیح دادند. یکی از توصیه های مهم ایشان همراهی راهنما در صعود ها بود. زیرا منطقه دارای دره های زیادی می باشد که اگر از مسیر اصلی منحرف شویم، حتمابه این دره ها می رسیم و راه را گم می کنیم. همچنین یادآوری کردند که در طول مسیر، آب آشامیدنی وجود ندارد. به طور متوسط حدود ۳ لیتر آب برای هر فرد نیاز می باشد.
پس از صحبت های آقای گلستانی، کوله های صعودمان را آماده کردیم و ساعت را برای ۳:۳۰ بامداد تنظیم کردیم.
جمعه ۲۰ بهمن: به توصیه راهنما، صبحانه و ناهار را به صورت لقمه همراه خود بردیم تا زمان کمتری صرف تغذیه کنیم. ساعت ۴:۴۰، محل اسکان را به سرپرستی خانم ایزد خواستی و با راهنمایی از ساکنین روستا(آقای حمید فرخی) ترک کردیم. سرقدم برنامه خانم شکوفه خسروانی بودند، در این برنامه تعدا د ۸ نفر ار اعضای بامداد و نیز ۲ نفر از دوستان آقای گلستانی که از شهرستان دماوند آمده بودند، شامل همنوردان ما بودند.
اول مسیر از تنگه گشی عبور کردیم. این منطقه، سنگلاخی جهت عبور سیلاب و رودخانه بود. ساعت ۵:۴۵ به چشمه پای کوه رسیدیم. ارتفاع اولیه ۳۷۰ متر می باشد. شروع ارتفاع، شیب کمی تند و ریزشی داشت. در اطرافمان، درختچه های زیبای بادام چشم نوازی می کرد. ابتدای خان اول(نعل اسبی)، ساعت ۶:۴۵ برای صرف صبحانه توقف کردیم.
کوه دارای ۸ خان (پیمانه) می باشد. خان ها به صورت پلکانی در امتداد هم بودند. خان های اول تا سوم شیب های تند و کمی ریزشی داشت. خان های ۴ و ۵و ۶ طولانی ترین مسیر ها را داشت. به علت طولانی بودن مسیر، به توصیه راهنما، سرعت حرکتمان تند تر بود. توقف های کوتاهی بین راه داشتیم. منطقه به خاطر نزدیکی فصل بهار، سرسبز و زیبا بود.
در بین راه درخت های بادام و بنه فراوان بود که تعدادی نیز شکوفه زده بودند. به علت بکر بودن مسیر، پاکوبی وجود نداشت. در شیب ها حرکت سخت تر بود.
از خان ۶ به بع، حرکت کندتر شد. هوا گرم تر شده بود. به یاری خدا، ساعت ۱۴:۰۰ به قله رسیدیم. همگی دست در دست هم با سرود ای ایران به پای قله رفتیم، هوا عالی بود. باد نمی وزید. از قله دور نمای شهر خورموج پیدا بود. بعد از گرفتن عکس و استراحت، ساعت ۱۴:۳۰ بازگشتیم.
به علت کوتاهی روز، حرکت خود را سرعت دادیم تا بتوانیم قبل از تاریکی هوا خان های سوم و دوم که شیب تند داشت را طی کنیم. فقط برای آشامیدن آب و تجدید قوا استراحت های کوتاهی داشتیم. ناهار نخوردیم و به خوردن خرما و تنقلات بسنده کردیم. بعد از گذشت از خان سوم و تاریکی هوا، مسیر برای دوستان طاقت فرسا و سخت شده بود. با یاری همدیگر توانستیم مسیر را به انتها برسانیم. ساعت ۲۰:۰۰ به محل خوردن صبحانه(نعل اسبی) رسیدیم.
در پای کوه، برکه زیبایی بود که دوستان برای دقایقی پاهای خود را به آب زدند و استراحت کوتاهی کردیم. بعد از گذشتن از تنگه گشی، ساعت ۲۲:۳۰ به محل اسکان رسیدیم. استراحت کردیم و شنبه صبح، برای ادامه سفر، به همنوردان دیگر ار باشگاه بامداد که برای طبیعت گردیه به منطقه آمده بودند، پیوستیم و از جزیره لاوان و مارو دیدن کردیم که گزارش آن را در بخش دیگری همنوردانمان ارائه می کنند.
شرکت کنندگان در این برنامه :
خانم ها: شهلا ایزدخواستی(سرپرست برنامه)،شکوفه خسروانی، مهری خسروانی، ، صدیقه مقبل، سعیده خواست خدا، احلام جار زاده، رقیه پورقربان، علیا مکتبی فرد، نسرین رئیسی.
و آقای مصیب رئیسی
تهیه و ارسال گزارش: احلام جارزاده
خیلی خیلی زیبا و عالی بود
گزارشی زیبا و هیجان انگیز