آموزش کوهپیمایی

آموزش کوهپیمایی برگرفته از جزوه ی کارگروه آموزش فدراسیون کوهنوردی دصعودهای ورزشی کشور.

بخش یازدهم،خطرات کوهستان.

قسمت دوم،صاعقه ( آذرخش و تندر در طبيعت و كوهستان)

مقدمه :

به طور معمول حضور در طبيعت و مناطق بكر كوهستاني، مي تواند بسيار لذت بخش و شيرين باشد. لذتي كه اگر آن را با حضور دوستان يا خانواده تقسيم كنيم، دو چندان خواهد شد. انرژي و شور و شوقي كه محفل گرم دوستان و خانواده را فرا گرفته،مي تواند توجه و حواس عمومي را از تغييرات سريع در محيط پيرامون غافل كند. وسعت و شدت اين غافلگيري ممكن است بسيار دلخراش و هراس انگيز باشد. تغييرات سريع در وضعيت و شرايط جوي يكي از عمده ترين خطرات طبيعت محسوب

مي شود. اين تغييرات گاه بسيار آرام و خزنده و گاه چنان سريع و آني روي مي دهند كه فرصت عكس العمل مناسب و به موقع را به انسان نخواهد داد. مشاهده آسماني صاف و آفتابي در صبحگاه، هرگز نمي تواند تضميني براي پايداري هوا و سپري نمودن روزي خوب و خوش در كوهستان محسوب گردد .

حضور در طبيعت و محيط كوهستان :

بنابر اين اگر براي حضور در طبيعت و محيط كوهستان به روند سريع تغييرات جوي بي توجه يا كم توجه بوده و يا آن را دست كم بگيريم به آساني در دام طبيعت خواهيم افتاد. يكي از اين دام ها و خطرات،”آذرخش” و ديگري “تندر” است؛ كه از قضا هر دو بسيار سريع و آني روي مي دهند. بهتر است ابتدا تعريفي ساده از تفاوت ميان آذرخش و تندر داشته باشيم.

تفاوت آذرخش با تندر :

“آذرخش: به تخليه الكتريسيته بين ابر و زمين مي گويند و از آن تحت عنوان”صاعقه” يا “Lightning “و يا “رعد و برق”

نيز ياد مي شود.

“تندر يا Thunder :به تخليه الكتريسيته “بين دو ابر” و يا در حالت خاص به تخليه الكتريسيته “درون يك ابر بسيار بزرگ مي گويند.

فاصله ما از آذرخش و تندر :

“اگر مابين ديدن برق و شنيدن رعد، يك ثانيه فاصله باشد، فاصله آن از شخص در حدود ۳۳۰ متر است. (سرعت صوت)

هر قدر فاصله ميان ما با كانون آذرخش كمتر بوده و جهت حركت ابرهاي خطرناك نيز به سمت ما باشد؛ بايد بدانيم با شرايط دشوارتري مواجه خواهيم بود.

شدت جريان الكتريكي و دماي آذرخش :

“شدت جريان الكتريكي در رعد و برق ممكن است بين ۱۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ آمپر باشد. تخليه بار الكتريكي كه از يك ابر به ابر ديگر و يا به زمين بوجود ميآيد، ميتوا ند قلب انسان را از كار بياندازد ؛ ششها را پاره كند و سبب سوختگيهاي جدي در بدن شود، هوايي كه نور برق از ميان آن ميگذرد به شدت گرم مي شود جريان الكتريكي شديد ميزان حرارت هوا را در كانالي كه برق از آن عبور ميكند براي مدت يك ميليثانيه تا ۳۰۰۰۰ درجه سانتيگراد بالا مي برد هوايي كه به طور ناگهاني اين ميزان گرم ميشود به سرعت منبسط شده و ضرب هاي به هواي اطراف ميزند و امواجي را با فشار بين ۱۰ تا۳۰ اتمسفر به وجود مي آورد.

“بر اثر برخورد ابرهاي داراي بارهاي غير هم نام، واكنشهاي الكتريكي شديدي به صورت نور و صداي شديد بنام صاعقه يا رعد و برق توليد ميگردد كه با نور و صداي شديد همراه است براساس مطالعات و بررسيهاي به عمل آمده توسط متخصصين امر تعداد رعد و برق در هر لحظه در سراسر دنيا بين ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ بار ميباشد. به عبار ت ديگر حدود ۶۰۰۰ جرقه الكتريكي در هر دقيقه در دنيا زده مي شود.

تهیه کننده:سید محمد حجازی