۱ – در برخورد با روستانشینان ، عشایر و چوپان ها رعایت احترام و ادب را مد نظر داشته باشید . به ویژه در سلام دادن به ریش سفیدان همیشه پیش دستی نمایید . از آنجایی که این گونه افراد به کوه نوردان به چشم شهرنشینان و افراد با سواد نگاه می کنند ، انتظار رعایت آداب و معاشرت بیشتری را از طرف آنها دارند .
۲ – هنگام عبور از داخل روستا ، از شوخی کردن با هم نوردان جداً پرهیز کنید و باید در نظر داشته باشید که ورود شما به روستا به ویژه در لباس و تجهیزات کوه نوردی که معمولاً رنگهای شادی نیز دارند ، کنجکاوی جمعیت روستایی را برانگیخته می کند و حرکات و رفتار شما را در زیر ذره بین قرار می دهد .
۳- در برخورد با بچه ها مهربان باشید و از اینکه ممکن است دنبال شما راه بیفتند و وسایل شما را از روی کنجکاوی لمس کنند صبور باشید.
۴ – از عکس گرفتن و فیلمبرداری داخل روستا ، بدون اطلاع از فرهنگ و آداب و رسوم منطقه ، خودداری نمایید .
۵ – از توقف در مقابل درب ورودی خانه ها پرهیز نمایید و سعی کنید در مقابل اماکن عمومی از قبیل مغازه های روستا ، قهوه خانه ، مسجد و یا میدان توقف کنید.
۶ – از پوشیدن شلوار کوتاه و زیرپوش رکابی در داخل روستا یا هنگام عبور از کنار چادرنشینان پرهیز کنید.
۷ – هنگام برداشتن آب از چشمه ها و قنات های داخل آبادی سعی کنید از افراد مسن و با تجربه گروه جهت آوردن آب استفاده کنید . ( از آنجایی که وظیفه آب آوردن و شستن لباسها و ظروف بر عهده دختران جوان می باشد این محل ها در بیشتر اوقات روز به زنان و دختران اختصاص دارد )
۸ – افراد روستایی و عشایری خود را از لحاظ جسمانی و برخورد با طبیعت قوی تر از شهری ها می دانند . سعی کنید توی ذوقشان نزنید .
۹ – هنگام ورود و نزدیک شدن به اماکن مذهبی که معمولاً با نامهای پیر ، قدمگاه ، اجاق ، زاویه ، آستانه ، سقاخانه و …. شناخته می شود ، باید در نظر داشته باشید که اینگونه اماکن در نظر مردم بومی از قداست و احترام زیادی برخوردارند . برخی از درختان مثل درخت توت ، زال زالک ، سدر (کنار) ، مورد و …. نیز مقدس شمرده می شوند . البته این قداست از مکانی به مکان دیگر فرق می کند .
۱۰ – از ورود به کشتزارهای گندم و علفزارهایی که در انحصار افراد قرار دارند جداً خودداری کنید . در صورت اجبار از مرزهای موجود بین قطعه زمین ها استفاده نمایید . باید توجه داشت درآمد روستاییان مناطق کوهستانی معمولاً بسیار پایین بوده و تنها راه درآمدشان چند راس گوسفند و همین مزارع کوچک می باشد .
۱۱ – از آنجاییکه در فصل کاشت و یا موقع وجین و برداشت محصول ، زنان و دختران جوان نیز پا به پای مردان در مزارع و باغات به کار مشغولند ، لذا باید از ورود به آنجا بدون اجازه جداً خودداری کرد .
۱۲ – در صورت ورود ناخواسته به ملک خصوصی افراد در مواجهه با اعتراضشان به جای بحث و مجادله ، از آنها عذرخواهی نمایید.
۱۳ – در برخورد با سگهای گله نباید سر به سر آنها گذاشت و آنها را عصبانی تر کرد زیرا در این صورت نارضایتی صاحب گله را نیز فراهم کرده اید . در مقابله با سگهای وحشی از خود چوپان یا صاحب سگ کمک بگیرید .
۱۴ – موقع پرسیدن فاصله محل ها ، توجه داشته باشید که افراد بومی در تخمین زمانها ، معمولاً به علت عدم استفاده زیاد و روزمره از ساعت ، یا به علت آشنایی و رفت و آمد زیاد در محل ، آنرا نزدیک تر از آنچه هست برآورد می کنند یا در دوری فاصله ها دچار اغراق و مبالغه می گردند . زندگی در طبیعت بیشتر با اوقات شرعی و طلوع و غروب آفتاب ارتباط دارد.
گردآوری:مسعودغلامی
