جراحتها و فوریتها
سقوط، شکستگی و جراحت
در مواردی که فردی سقوط میکند بسته به ارتفاع و شدت مجروحیت باید با مجروح با احتیاط برخورد شود. در اولین قدم درخواست کمک از دیگران و سپس بیحرکت نگه داشتن گردن و ستون فقرات از اهم دقتهاست. با دو قطعه چوب یا مقوا یا حتی سنگ که در دو طرف گردن مصدوم میگذارید از بیحرکتی عضو صدمه دیده مطمئن شوید.
همچنین باید به سه مورد اساسی، یعنی باز بودن راه هوایی، نفسکشیدن مصدوم و ضربان قلب او توجه نمایید. در این موارد ابتدا راه هوایی یعنی دهان و حلق و بینی مصدوم را باز کنید و اگر مصدوم نفس نمیکشید تنفس دهان به دهان را شروع کنید. اگر قلب بیمار از حرکت ایستاده بود آن را ماساژ دهید. سعی کنید بعد از هر پنج بار ماساژ قلب، حتماً یک نفس دهان به دهان عمیق بدهید.
در صورتی که بیمار از هیچ یک از سه مورد اساسی فوق رنج نمیبرد دقت به نقاط خونریزیدهنده از موضوعات مهم است. اندام خونریزیدهنده را با گازهای استریل و تمیز پوشانده و آن را بالاتر از بدن بیمار نگه دارید. اغلب با فشار دست امدادگر بر روی پانسمان و پس از کمی صبر خونریزی بند میآید.
هرگز از گارو و طناب و امثال آن برای بستن بالای زخم و قطع خونریزی استفاده نکنید. اگر خونریزی بند نیامد دست امدادگر باید روی پانسمان زخم فشار مستمر وارد کند و بیدرنگ بیمار به پایین کوه اعزام شود. در صورت شکستگی در اندامها حتماً عضو آسیب دیده را با آتل یا قطعات چوب بیحرکت کنید. در شکستگیهایی که سر استخوان از پوست بیرون آمده لازم است با گاز استریل روی آن را پوشانده و پانسمان کنید. هرگز زخمهای بزرگ را دستکاری نکنید و شستشو ندهید. هیچ وقت سعی در جاانداختن عضو شکسته نکنید. پس از این اقدامات بیمار باید هرچه سریعتر به یک مرکز پزشکی اعزام شود.
در تمام این مراحل مصدوم را حتماً گرم نگه دارید. به مصدوم غذا و مایعات نخورانید و بدون آتلبندی صحیح و اطمینان از بیحرکتی گردن و بند آوردن خونریزیها بیمار را حرکت ندهید.
در صورتی که سینه و شکم کوهنورد دچار ضربدیدگی شدید شود از آسیب احشاء داخلی نباید غافل بود. این مصدومان را نیز باید هرچه سریعتر به یک مرکز پزشکی اعزام نمود. برای جراحتهای ساده و زخمهای سطحی یک ساک کمکهای اولیه همیشه راهگشا خواهد بود.
از همه اینها مهمتر ذکر این نکته مجدداً ضرورت مییابد که در کوهنوردیهای طولانی حضور یک امدادگر با تجربه الزامی است. دستورالعملهایی که راجع به احیای قلب و ریه و آتلبندی عنوان شد بدون آگاهی و آموزش قبلی نسبت به آنها عملا امکانپذیر نیست.
🔹 انواع شکستگی
دو گروه کلی از شکستگیها وجود دارد ساده (بسته) و مرکب (باز). در قالب هریک از این دو گروه انواع گوناگونی وجود دارد که سه نمونه از آنها در اینجا نشان داده شده است:
شکستگی ساده
در این حالت استخوان شکسته پوست را پاره نمیکند و لذا میکرو ارگانیسمها با شکستگی تماس پیدا نمیکنند و وقوع عفونت نادر است.
شکستگی مرکب
در این حالت یک تکه تیز از سر شکسته استخوان پوست را سوراخ میکند و لذا شکستگی در معرض میکرو ارگانیسمها قرار میگیرد. در این حالت احتمال عفونت بسیار زیاد است.
شکستگی متقاطع
این نوع شکستگی در اثر ضربه مستقیم یک شیء و یا تحت فشار قرار گرفتن استخوان، به عنوان مثال بر اثر دویدن بیش از حد به وجود میآید.
شکستگی ترکهای
این نوع شکستگی در کودکان روی میدهد و در آن وارد شدن یکباره نیرو صرفاً باعث شکستگی قسمت بیرون استخوان میشود.
شکستگی از هم پاشیده
استخوان به قطعاتی بیشتر از دو تکه تقسیم میشود. این نوع شکستگی معمولا بر اثر وارد شدن نیروهای بسیار شدید مانند آنچه در یک تصادف رانندگی روی میدهد به وجود میآید.