گزارش صعود به قله هزار کرمان

رهرو آن نیست گهی تند، گهی خسته رود     رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود

   جلسه هماهنگی در روز شنبه مورخ ۲۵/۰۸/۹۲ در سالن کنفرانس مجتمع فرهنگی تشکیل گردید. در این جلسه در مورد زمان برنامه و تجهیزات مورد نیاز صحبت شد و اطلاعات مفیدی را نیز سرپرست برنامه در اختیار گروه قرار دادند.

مقدمه :

  موقعیت جغرافیایی: کوه هزار مرتفع‏ترین قله کرمان با ارتفاع ۴۵۰۱ متر در جنوب این شهر، در بخش کوهستانی راین قرار دارد. این کوه چهارمين كوه بزرگ ايران و مرتفع‏ترين قله جنوب كشور است. روستاهای دامنه كوه هزار، با آب و هوايی دلپذير و آبشار راین كه در دل اين كوه قرار دارد، در فصل بهار و تابستان پذيرای میهمانان زیادی است. این کوهستان با ۹۰۰ کیلومتر مربع وسعت، از کوه های سربنه و سرمشک تشکیل شده که به وسیله ارتفاعات پست تری از سوی غرب به کوه های لاله زار و از جنوب به کوه بهر آسمان اتصال یافته و سرچشمه رودخانه‌هایی چون هلیل رود و تهرود می‌باشد.

نکات حائز اهمیت:

۱-    دما در قله هزار در زمستان تا ۶۰- درجه سانتیگراد می‌رسد وکمی ‌آنطرف‏تر در کویر شهداد کرمان، منطقه گندم بریانک با گرمترین دمای ثبت شده در کره زمین (در تابستان ۷۱ درجه) قرار دارد. مفهوم این نام این است که گندم در آنجا با دمای محیط برشته می‌شود.

۲-    کم ترین شتاب ثقل در ایران در قله هزار می‌باشد یعنی بیشترین فاصله از مرکز زمین. 

۳-    مرتفع‏ترین مناطق مسكونی ايران روستاهای در زنگی و اردیكان با ارتفاع بيش از ۳۳۰۰ متر در كوه هزار قرار دارند. مردم روستای در زنگی نذورات خود را در بالای کوه ادا می‏كنند.

بررسی توپوگرافی قله : قله هزار مخروط منفردی است که از شمال به آبادی میرشادی، از جنوب به دره رودخانه قهرود و از سمت غرب به آبادی راسک منتهی می‏شود. راین در ۱۰۰ کیلومتری کرمان و از منطقه‏های سردسیری استان بوده و ارتفاع این شهر از سطح دریا ۲۲۰۱ متر است. 

وجه تسمیه: فراوانی وجود گیاهان معطر و دارویی گوناگونی است که قبلا به هزارگیاه معروف بوده و وجود گیاهان معطری که عطر آن فضای کوهستان را آکنده می‌سازد. در کوه هزار انواع درختان جنگلی از جمله بنه، بادام و ارچن و همچنین نوعی گیاه دارویی به نام هزار وجود دارد.

دیدنی‏های راین: از مکان‏های دیدنی راین می توان از ارگ راین و امامزاده شیرخدا نام برد. تعداد ۱۵ دهانه آتشفشان که در جنوب شرق راین قرار دارند، هر ساله زمین شناسان زیادی را به این شهر می‏کشاند. قلعه ده میرزا هم یکی دیگر از نقاط دیدنی است که در ۵ کیلومتری جنوب شرقی راین قرار دارد. آبشار راین، آبشاری بسیار زیبا در یکی از مسیرهای صعود قله هزار است و ارتفاع آن حدود چهل متر است که فاصله آن تا راین ۱۴ کیلومتر می‏باشد و در ضمن چاقو سازی آن بسیار معروف است.

مسیرهای صعود:
پنج مسیر برای قله هزار وجود دارد : ۱- مسیر پناهگاه    ۲- مسیر اردیکان    ۳- مسیر میرشادی    ۴- مسیر باب بینی    ۵ – مسیر در زنگی

خلاصه گزارش :

گزارش صعود :

سه شنبه     ۲۸/۰۸/۹۲

ساعت ۶:۰۰ کلیه اعضای گروه مقابل بازارچه جمع شده و با رسیدن اتوبوس آماده حرکت بودیم که نبود صورتحساب ، باعث تاخیر گردید. برای استفاده از وقت، صبحانه در محوطه باز پیتزا رایمون و در هوای دل‏انگیز خنک پاییزی صرف شد. (از اون هواهایی که در جم واقعا باید قدرش رو دونست)

پس از هماهنگی جهت صورتحساب از شهرک حرکت کردیم. در مسیر توقفی داشتیم که یکی از دوستان جا موند. پس از اطلاع،  با رسیدن به اولین پارکینگ برگشتیم. (این هم از معایب عقب نشستن در اتوبوس)

بعد از شیراز و در مسیر سروستان ناهار خوردیم. کمی بعد از حرکت برای برداشتن موبایل در حال شارژ یکی از نفرات به رستوران برگشتیم.

سروستان را با درختان سرو بلندش و نی ریز را با گردنه‏ها و شیب‏های تندش با روحیه‏ای شاد پشت سر گذارده و وارد استان چهار فصل کرمان شدیم. با عبور از سیرجان و بردسیر پس از پیمایش مسیر حدود ۹۰۰ km در ساعت۲۱:۳۰ به کرمان رسیدیم. از نکات جالب مسیر پیاده‏روی در اتوبوس به واسطه مصرف زیاد آب بود (مصرف آب باعث رقیق شدن خون و هم هوایی بهتر در ارتفاع می‏گردد) که این مورد لحظات شادی را در شوخی‏هایمان فراهم کرد و صادق هم برای فراموش کردن نیازمان مشغول خاطره‏گویی شد، بطوریکه عبور از کنار بردسیر را متوجه نشدیم.

با راهنمایی آقای شمسی و همسرشان که در کرمان منتظرمان بودند (و برای خوابگاه هماهنگی کرده بودند) به سمت خوابگاه آموزش و پرورش حرکت کردیم. مرتضی نصیری هم که از تهران آمده بود در خوابگاه به گروه ملحق شد. پس از صرف شام و آماده کردن وسایل، کمی بعد از نیمه شب به خواب رفتیم. پس از مسافرت ۱۴ ساعته جم-کرمان، شام و حمام و خواب حسابی حال داد.

چهار شنبه     ۲۹/۰۸/۹۲ :

پس از صبحانه (که زحمت آن را هم آقای شهاب شمسی متقبل شدند) از خوابگاه حرکت کردیم.

شهاب در مسیر، محل قرارگیری معبد آناهیتا، گنبد جبلیه، قلعه دختر، کوه‏های صاحب الزمان و تخت درگاه قلی بیک را نشان داد که با توجه به وقتمان امکان بازدید میسر نبود.

از مسیر جاده هفت باغ به سمت ماهان رفته و در مسیر باز هم شهاب در مورد وجود تور سافاری و شتر سواری اطلاعات داد و ما هم متاسف از اینکه فرصت استفاده نداریم. در دو طرف این راه قرار است که مسیر دوچرخه و کالسکه احداث شود که چندین سال کار متوقف شده است.

 به باغ شاهزاده ماهان رسیدیم که همچون نگینی در این کویر می‏درخشد و به فاصله کمی شهر ماهان قرار دارد. فواره‏های این باغ که بطور طبیعی و بر اساس انژی پتانسیل آب کار می‏کنند، به دلیل تعمیرات در سرویس نبودند. چهره باغ کاملا پاییزی بود و رنگ های زرد و قرمز و

قهوه ای در کنار سبزی درختان کاج خودنمایی می کردند.

خیلی دوست داشتیم که چند ساعتی را به تفرج در این باغ شگفت انگیز (از جهت بودن در این منطقه کویری شگفت انگیز است) بگذرانیم، اما مجال توقف بیش از یک ساعت نبود.

پس از رسیدن به راین که محیط پاییزی آن چشم را نوازش می‏داد و قله هزار نیز بر فراز کوهستان خودنمایی می‏کرد، برای ناهار توقف داشتیم.

پس از ناهار همراه آقای واحدی با مینی‏بوس (ظاهرا تنها مینی‏بوسی که این مسیر را می‏رود) به سمت روستای در زنگی حرکت کردیم. ابتدا تعدادی از دوستان در صندلی های عقب جای گرفتند و راهرو هم با انبوهی از کوله پوشیده شد.

 از راین تا در زنگی جاده‏ای خاکی به طول ۳۲ km با شیب‏های تند قرار دارد. در بین راه دنده‏های مینی بوس قاطی کرد و به ناچار همگی پیاده شدیم تا راننده جک بزند. پیاده شدن هم در نوع خود جالب بود، چون به علت قرار داشتن کوله ها در راهرو نفرات عقب باید از پنجره بیرون می‏آمدند.

(زمان تهیه گزارش در حین جستجو در اینترنت همین مشکل را برای این مینی بوس در گزارش دیگری هم دیدم. پس این مورد جزئی از این مسیر می باشد)

پس از رفع اشکال به راهمان ادامه داده و با گذر از شیب‏های تند و تماشای مناظر قشنگ پاییزی به روستای در زنگی رسیدیم. همانطور که گفته شد این روستا یکی از مرتفع‏ترین مناطق مسكونی ايران با ارتفاع بيش از ۳۳۰۰ m می‏باشد.

 در منزل آقا قنبر اتاق گرفتیم و آقایان حسینی و فاریابی (از کوهنوردان با سابقه جیرفت)  که قرار بود در این صعود همراهی‏مان کنند را در آنجا ملاقات کردیم. آقا قنبر و خانواده‏شان با روی باز ما را پذیرفتند و از هرگونه کمکی دریغ ننمودند.

 شام سوپ بسیار خوشمزه‏ای بود که زحمت اصلی آن را مرتضی و یعقوب کشیدند با کمک تعدادی از دوستان برای تهیه مواد لازم.

پس از شام کوله ها را آماده کرده و با توجه به امکان بارش باران در بعدازظهر پنجشنبه، شروع صعود، ۳ بامداد تعیین گردید. ۲۱:۳۰ در کیسه خوابهایمان جای گرفته و آماده خواب شدیم که با تعریف خاطره‏ای توسط صادق صدای خنده‏های بلند و گاه غیر قابل کنترل، دقایقی خواب را از چشمانمان ربود و بعد از حدود نیم ساعت محیط آرام شد.

با توجه به هماهنگی‏هایی که شب قبل انجام گرفت، راس ساعت ۲ صبح با صدای زنگ یکی از همنوردان همه بچه‏ها بیدار شدند. دوستان با یک انرژی مضاعف در حال جمع کردن کیسه خواب‏های خود  بودند و شوق صعود در چهره همه دیده می‏شد.

طبق برنامه ۳ بامداد حرکت کردیم. سرقدم مرتضی و انتهای گروه هم بر عهده صادق بود. از کنار جوی آبی که اطراف آن را پونه‏های خشک شده احاطه کرده بود حرکت می‏کردیم. احساس بوی پونه در آن خنکای بامدادی خیلی چسبید و همین احساس بودن در طبیعت بزرگترین لذت کوهنوردی است.

 در مسیر پاکوب با شیبی ملایم که هرچه جلوتر می رفتیم تندتر شد، حرکت کردیم. بیش از یک ساعت از شروع حرکت مهراد قصد بازگشت به روستا را داشت که پدرشان به همراه آقای حسینی وی را برگرداندند. با توجه به خستگی سفر و ارتفاعی که در آن قرار داشتیم همراهی با گروه تا اینجا هم برای مهراد کار بزرگی بود.

صبحانه در ارتفاع ۳۷۵۰ m و کنار حرارت آتشی که آقای واحدی زحمتش را کشیدند، بسیار نیروبخش بود. دیدن شعله های آتش در هوای سرد پاییزی کوهستان لذتی صد چندان دارد.

دقایقی بعد از حرکت و با برآمدن اولین اشعه‏های خورشید، منظره‏ای کوهستانی، بسیار زیبا و پوشیده از برف پشت سرمان آشکار شد. قله دندانه (۳۹۰۰ m) در این بخش قرار دارد. با دیدن این منظره روحی تازه به کالبدمان دمیده شد و شوق حرکت به سمت قله را افزایش می‏داد

استراحت طولانی بعدی در ارتفاع ۴۰۲۰ m  بود که براساس صحبتهای آقای واحدی، محلی ها به آن یورت یا دوکا (دوک به معنی سنگ) می‏گویند و محل استراحتشان در صعود به قله می‏باشد.  تا اینجای مسیر ۵٫۸ km راه پیموده‏ایم با متوسط سرعت ۲٫۲ km/h .

* از اینجا به بعد امکان ارتباط با تلفن همراه وجود دارد.

* کمی پایین از یورت چشمه آب هم قرار دارد که آخرین بخش دارای آب می‏باشد.

در اینجا برای عکس تکی و دو نفره انداختن برنامه داشتیم و هر عکسی دسته جمعی می‏شد.خانم‏های گروه شانس آوردن که متوجه این عکسشون نشدیم وگرنه مثل عکس دو نفره خانواده شمسی می‏شد.

پس از ملحق شدن آقایان نبیان و حسینی ، حرکت کردیم. ادامه مسیر شیب خیلی تندی داشت که با وجود برف احتیاط ویژه ای را می‏طلبید.

شیب نفس‏گیر را پشت سر گذارده و به ارتفاع ۴۳۱۳ m رسیدیم. مسیر طی شده ۷٫۶ km با متوسط سرعت ۲٫۱ km/h .

پس از دقایقی استراحت براساس نظر سرپرست، ۳ نفر از دوستان همراه آقای واحدی مسیر برگشت را در پیش گرفتند و البته قبلش عکس دسته جمعی گرفتیم.

پس از ساعت‏ها کوهنوردی و غلبه بر سرما و خستگی در ساعت ۱۱:۰۰ پای بر فراز چهارمین قله مرتفع ایران گذاشتیم. قله‏ای که به جرات می‏توان گفت یکی از زیباترین قلل ایران می‏باشد. شادی رسیدن به قله وصف ناپذیر است، مخصوصا برای گروهی چون ما که اکثر همنوردان، سابقه صعود پاییزی به این شکل را نداشتیم. دمای هوا -۱۴°C و سرعت باد ۳۰ km/h بود. در زنگی و راین از فراز قله دیده می‏شدند.

پس از ۲۰ دقیقه که صرف تماشای مناظر اطراف و عکاسی (در منطقه مسطح کنار سنگچین) شد، به سمت پایین حرکت و با عبور از مسیر شن اسکی به سرعت ارتفاع کم کردیم. در قسمتهایی از این مسیر که در شیار قرار داشت مقدار زیادی برف انباشته شده بود که تا زانو در برف فرو می‏رفتیم. خوشبختانه برف پودری بود و گتر استفاده نشد. نیم ساعت پس از حرکت به ارتفاع ۴۲۴۵ m رسیدیم.

تا اینجای مسیر ۸ km را با متوسط سرعت ۲٫۵ km/h پیموده‏ایم.

۱۴:۳۰ در روستا بودیم و پس از قدری استراحت به سمت راین حرکت کردیم. در مسیر برگشت (نسبت به رفت) یه چیزی کم داشتیم و آن هم قاطی کردن دنده ماشین و خروج از پنجره بود. (باید دفعه بعد جبران بشه)

به ترمینال مسافری راین رفتیم که اتوبوس در آنجا بود و راه کرمان را در پیش گرفتیم. پس از رسیدن به کرمان با راهنمایی آقای شمسی به  رستوران گل سنگ رفتیم که صاحب رستوران هم کوهنورد بود و از آشنایان آقای واحدی در راین. شام در محیطی شاد صرف شد و با توجه به اینکه از شب قبل وعده غذایی گرم نداشتیم، حسابی چسبید. (از اون وقتایی شد که واقعا از غذا خوردن لذت می‏بریم)

در اینجا آقای صراف زاده از گروه جدا شد و به ترمینال رفت. ما هم به خوابگاه رفته و قبل از نیمه شب خوابیدیم. البته باز هم قبل از خواب، با شنیدن دو خاطره (سی تی اسکن و کمین شبانه سربازی) از صادق، قدری از خستگی را از تن به در کردیم.

جمعه     ۰۱/۰۹/۹۲

صبح جمعه را با شنیدن ترنم بارش باران در هنگام صرف صبحانه آغاز کردیم. با جمع کردن وسایل و پس از عکاسی در محوطه زیبای پاییزی خوابگاه آنجا را ترک کردیم.

دقایقی بعد مرتضی نصیری جهت عزیمت به فرودگاه جدا شد.

ناهار را سیرجان بودیم و در طول مسیر هوای بارانی طراوت بخش این سفر زمینی‏مان شد.

سپس به نقد و بررسی برنامه پرداختیم و پیشنهادات و انتقادات مطرح گردید. همگی از دست اندرکاران اجرای برنامه تشکر کردیم.

در باقی‏مانده راه بازار خاطره گویی داغ بود و البته باز هم به اصرار بچه ها، شروع کننده صادق. کمی از نیمه شب گذشته بود که به شهرک رسیدیم.

در پایان شایسته است که از زحمات بی‏دریغ آقای نبیان که از چند هفته قبل برای این صعود، هماهنگی و پیگیری مستمر داشتند، و همچنین آقای شمسی بابت هماهنگی خوابگاه و . . . در کرمان و آقای کوچکی که به عنوان مسئول تدارکات فعالیت نمودند، قدردانی شود.ضمنا تشکر ویژه از اقا صادق دارم که واقعا لحظات شادی در این صعود آفریدند و از دوستان عزیزی که با ارایه عکس‏هایشان اینجانب را در تهیه  گزارش مستند یاری نمودند تشکر می‏کنم.