درگزارشی از پایگاه خبری بام نیوز زندگی نامه ادموند هیلاری نخستین فاتح قله اورست منتشر شده است.
بیوگرافی ادموند هیلاری
سر ادموند پرسی وال هیلاری (دارنده مقام های) KG ، ONZ ،KBE ( متولد ۲۰ جولای ۱۹۱۹ – وفات ۱۱ ژانویه ۲۰۰۸ ) کوه نورد و سیّاح نیوزیلندی بود. در ۲۹ ماه می ۱۹۵۳، وی و کوه نورد شرپا تنزینگ نورگی اولین کوهنوردانی بودند که قله اورست را فتح کردند. آنها بخشی از نهمین سفر اکتشافی بریتانیا به اورست به رهبری جان هانت بودند.
جوانی ادموند هیلاری
ادموند هیلاری در خانواده پرسی وال آگوستوس هیلاری و گرترود هیلاری در تواکائو ( جنوب اوکلند) در ۲۰ جولای ۱۹۱۹ متولد شد. پدر بزرگ و مادر بزرگش از ساکنان اولیه جنوب wairoa در نیمه قرن نوزدهم پس از مهاجرت از یورک شایر بودند. ادموند هیلاری در مدرسه گرامر اوکلند تحصیل کرد. رفت و برگشت روزانه اش با اتوبوس به مدرسه هر بار بیش از دو ساعت طول می کشید که در طی این مدت به طور مرتب مطالعه می کرد. او کوچکتر از همسالانش و بسیار خجالتی بود در نتیجه به کتاب هایش و به خیال پردازی هایش از یک زندگی پر از ماجرا پناه می برد.
در ۱۶ سالگی علاقه اش به کوهنوردی در خلال اردوی مدرسه به کوه Ruapehu نمایان شد. ادموند هیلاری دریافت که از لحاظ بدنی قوی است و استقامت بیشتری نسبت به بسیاری از دوستانی که همراهش راه می رفتند داشت. در سال ۱۹۳۹ اولین کوهنوردی مهمش را انجام داد و به قله کوه الیور در جنوب آلپ صعود کرد. هیلاری به همراه برادرش رکس به زنبور داری روی آوردند که شغلی تابستانی بود که به این ترتیب می توانست در زمستان ها به کوهنوردی برود.
ادموند هیلاری و جنگ جهانی دوم
در سال ۱۹۴۳ ادموند هیلاری به عنوان ناوبر به نیروی هوایی سلطنتی نیوزیلند ((RNZAF پیوست و بر روی هواپیماهای بزرگ کاتالینا ( که بر روی آب فرود می آید) خدمت کرد. در سال ۱۹۴۵ به فیجی و به جزایر سلیمان فرستاده شد که در آنجا به طور ناجوری در تصادف قایق دچار سوختگی شد و پس از آن به نیوزیلند بازگردانده شد.
ادموند هیلاری و تنزینگ نورگی نخستین انسان‌هایی بودند که به قله اورست صعود کردند
سفرهای اکتشافی ادموند هیلاری
ادموند هیلاری بخشی از سفر اکتشافی بریتانیا به اورست در سال ۱۹۵۱ به سرپرستی اریک شیپتون قبل از پیوستن به تلاش موفق بریتانیا در ۱۹۵۳ بود.
در سال ۱۹۵۲ هیلاری و جورج لو بخشی از تیم بریتانیایی به سرپرستی اریک شیپتون بود که برای صعود به چو اویو تلاش کردند. پس از شکست این اقدام به علت فقدان مسیر از سمت نپال، هیلاری و لو با عبور از Lhi-la به تبت رفتند و به کمپ دوم قدیمی در سمت شمال رسیدند، جایی که تمام گروه های اکتشافی قبل از جنگ در آنجا اردو زدند.
سفر اکتشافی اورست در سال ۱۹۵۳
مسیر اورست توسط تبت تحت کنترل چین بسته شده بود و کشور نپال هم هر سال تنها به یک گروه اکتشافی اجازه صعود می داد. یک گروه اکتشافی سویسی ( که در آن تنزینگ هم شرکت داشت) اقدام به صعود به قله در سال ۱۹۵۲ کردند اما بر اثر هوای بد با ۲۶۰ متر فاصله با قله ناکام برگشتند. در خلال سفر ۱۹۵۲ به آلپ ، هیلاری آگاه شد که او و دوستش جورج لو به سفر مصوب ۱۹۵۳ بریتانیا دعوت شده اند که بلافاصله قبول کرد.
شیپتون به عنوان سرپرست انتخاب شد اما جای او را به هانت دادند. هیلاری تصمیم به کناره گیری گرفت اما هم هانت و هم شیپتون در مورد ماندن با او صحبت کردند. هیلاری قصد داشت به همراه او صعود کند اما هانت دو تیم را برای حمله انتخاب کرد : تام بوردیلون و چارلز اوانس ؛ و هیلاری و تنزینگ. بنابراین هیلاری تلاش هماهنگی را برای ایجاد یک دوستی کاری با تنزینگ انجام داد.
ادموند هیلاری
ادموند هیلاری و تنزینگ
گروه اکتشافی هانت، به مانند بسیاری از این چنین گروه ها، تلاشی تیمی بود. لو آماده سازی جبهه لوتسه را، جبهه یخی عظیم و شیب دار، برای کوه نوردی اداره کرد. هیلاری مسیری را از میان یخشار خومبو ( khumbu ) ایجاد کرد. این گروه اکتشافی کمپ اصلی را در مارس ۱۹۵۳ برپا کردند. به علت سرعت کم کار این گروه آخرین کمپ را در South Col در ارتفاع ۷۹۰۰ متری برپا کرد. در ۲۶ ماه می، بوردیلون و اوانس اقدام به صعود کردند اما به علت از کار افتادن سیستم اکسیژن اوانس بازگشتند. این دو به ۱۰۰ متری جنوب قله صعود کرده بودند. آنگاه هانت، به هیلاری و تنزینگ دستور رفتن به قله را داد.
برف و باد به مدت دو روز این دو را در South Col زمینگیر کرد. آنها در ۲۸ ماه می با حمایت سه نفری لو ، آلفرد گرگوری و آنگ نیما رهسپار شدند. آن دو در ۲۸ ماه می در ارتفاع ۸۵۰۰ متری چادر زدند در حالیکه گروه پشتیبانی شان به ارتفاع پایین کوه برگشتند. صبح روز بعد هیلاری دریافت که پوتین هایش در بیرون از چادر یخ زده اند. او دو ساعت صرف گرم کردن آنها کرد و پس از آن به همراه تنزینگ با داشتن ۱۰ کیلو بار کوله رهسپار صعود نهایی شدند. آخرین بخش دشوار صعود، ۱۲ متر جبهه صخره ای بود که بعدا ” قدمگاه هیلاری ” نامگذاری شد.
ادموند هیلاری راهی را بین دیواره صخره ای و یخ دید و خود را بالا کشید و تنزینگ هم به دنبال او آمد. از آنجا به بعد صعود نسبتا ساده بود. آنها در ۳۰/۱۱ صبح به قله رسیدند. بنابه گفته هیلاری ، ” چند ضربه محکم بیشتر با تبر یخ به برف سخت، و بعد بر روی قله ایستادیم.
آنها فقط حدود ۱۵ دقیقه در قله ماندند. در آنجا به جستجوی مدرکی از گروه اکتشافی پیشتر مالوری پرداختند، اما موفق نشدند. هیلاری عکس تنزینگ را گرفت، تنزینگ شکلات هایی را به رسم پیشکش در برف بر جای گذاشت و هیلاری صلیبی را که به او داده بودند در آنجا گذاشت. چون تنزینگ طرز عکس گرفتن با دوربین را بلد نبود هیچ عکسی از هیلاری در آنجا وجود ندارد.
آن دو مجبور بودند به هنگام فرود مراقب باشند چون فهمیدند برف در حال حرکت رد پاهایشان را پوشانده است که این کار را دشوار می کرد. اولین کسی که آنها دیدند لو بود که با سوپی گرم برای استقبال از آنها تا بالا صعود کرده بود.
” خوب جورج ، ما بالاخره لعنتی را تمام کردیم.”
– اولین جملات هیلاری به دوست همیشگی اش جورج لو در هنگام برگشت از قله اورست.
اخبار این سفر اکتشافی موفق در روز تاجگذاری ملکه الیزابت دوم به بریتانیا رسید. این گروه از استقبال بین المللی که به هنگام رسیدن به کاتماندو ار آنها به عمل آمد ، متعجب شدند.
ادموند هیلاری پس از بازگشت از صعود به اورست در ۳ سپتامبر ۱۹۵۳ ازدواج کرد
ادموند هیلاری پس از فتح اورست
ادموند هیلاری به ده قله دیگر در هیمالیا در سفرهای بعدی در سال ۱۹۵۶، ۶۱-۱۹۶۰ و ۶۵-۱۹۶۳ صعود کرد. ادموند هیلاری به عنوان بخشی از سفر اکتشافی ماورإ قطب جنوب مشترک المنافع در ۴ ژانویه ۱۹۵۸ که سرپرستی بخش نیوزیلندی را بر عهده داشت به قطب جنوب رسید. وی سرپرستی یک سفر اکتشافی با jetboat به نام ” اقیانوس تا آسمان ” را از دهانه رودخانه Ganges تا سرمنشا آن در سال ۱۹۷۷ بر عهده داشت. در سال ۱۹۷۷ ، برنامه ریزی شده بود که به عنوان گزارشگر به همراه پرواز ۹۰۱ بد فرجام ایرنیوزیلند که پروازی جهت دیدن مناظر قطب جنوب بود، برود اما به علت تعهد کاری در جایی دیگر مجبور به کناره گیری شد. به جای او دوست نزدیکش پیتر مولگرو انتخاب شد که در تصادف هواپیما با کوه Erebus کشته شد.
هیلاری در انتخابات عمومی سال ۱۹۷۵ ، به عنوان عضوی از مبارزه “Citizens for Rowling ” شرکت کرد. شرکت او را در این مبارزه به معنی امتناع او از نامزدی فرماندار کل دانستند که این مقام در عوض در سال ۱۹۷۷ به کیث هولیوک داده شد. به هر حال، در سال ۱۹۸۵ وی به عنوان کمیسیونر عالی ( سفیر ) نیوزیلند در هند، نپال و بنگلادش منصوب شد و چهار ونیم سال را در دهلی نو گذراند. در سال ۱۹۸۵ نیل آرمسترانگ را در هواپیمای اسکی کوچک دو موتوره بر فراز اقیانوس منجمد شمالی همراهی کرد و در قطب شمال فرود آمدند. پس وی اولین انسانی شد که در هر دو قطب و بروی اورست ایستاد.
در ژانویه ۲۰۰۷ ، هیلاری برای گرامیداشت پنجاهمین سالگرد تاسیس پایگاه اسکات به قطب جنوب سفر کرد. وی به همراه هیئت نمایندگان از جمله نخست وزیر در ۱۸ ژانویه ۲۰۰۷ به این ایستگاه پرواز کرد. در آنجا از دولت بریتانیا در خواست کرد تا در نگهداری کلبه های اسکات و شاکلتون کمک کند. در ۲۲ آوریل ۲۰۰۷ هنگام سفر به کاتماندو ، گزارش شد که زمین خورده است. اظهار نظری در مورد ماهیت بیماری اش گزارش نشد و بلافاصله دنبال درمان نرفت. پس از برگشت به نیوزیلند در بیمارستان بستری شد.
قدردانی عمومی از ادموند هیلاری
هیلاری به مقام فرمانده شوالیه (KBE ) Order of British Empire در ۱۶ جولای ۱۹۵۳؛ به عضویت ( ONZ )Order of New Zealand در سال ۱۹۸۷ و شوالیه (KG ) Order of Garter در ۲۳ آوریل ۱۹۹۵ مفتخر شد. خیابان ها، مدارس و سازمان های مختلفی در گوشه کنار نیوزیلند و خارج از نیوزیلند به افتخار او نامگذاری شدند. چند نمونه از این قرار است: کالج هیلاری (در اوتارا )، مدرسه ابتدایی ادموند هیلاری (در پاپاکورا) و کمیسیون هیلاری (اکنون SPARC).
در سال ۱۹۹۲ تصویر هیلاری بر روی اسکناس ۵ دلاری جدید نیوزیلند منتشر شد، هیلاری تنها نیوزیلندی بود که تصویرش بر روی یک اسکناس منتشر شد. برای بزرگداشت پنجاهمین سالگرد اولین صعود موفق به اورست ، دولت نپال در مراسم ویژه Golden Jubilee در کاتماندو، نشان افتخاری شهروندی را به هیلاری اعطا کرد. در سال ۲۰۰۳، مجسمه برنزی ۳/۲ متری سر ادموند در بیرون هتل هرمیتاژ در روستای Mt Cook نیوزیلند نصب شد.
زندگی خانوادگی ادموند هیلاری
ادموند هیلاری بلافاصله پس از بازگشت از صعود به اورست در ۳ سپتامبر ۱۹۵۳ با لوئیس مری رز ازدواج کرد. او که مردی خجالتی بود از مادر زن آینده خود خواست که از طرف او خواستگاری کند. حاصل ازدواج شان سه فرزند بود: پیتر (۱۹۵۴)، سارا (۱۹۵۵)، بلیندا (۱۹۵۹).
درسال ۱۹۷۵ لوئیس و بلیندا در راه پیوستن به هیلاری در روستای Phaphlu که وی در حال کمک به ساخت یک بیمارستان بود، در سانحه هواپیما نزدیک فرودگاه کاتماندو لحظاتی کوتاه پس از برخاستن از زمین کشته شدند. هیلاری در ۲۱ دسامبر ۱۹۸۹ با جون مولگرو، بیوه دوست نزدیکش پیتر مولگرو ازدواج کرد.
پسرش پیتر هیلاری هم کوهنورد شده بود و در ۱۹۹۰ اورست را فتح کرد. در آوریل ۲۰۰۳ ، پیتر و جاملینگ تنزینگ نورگی (پسر تنزینگ) به عنوان بخشی از مراسم پنجاهمین سالگرد ( فتح اورست ) به اورست صعود کردند. هیلاری شش نوه از جمله آملیا هیلاری دارد که او هم به کار هیلاری در هیمالیا مشغول است.
ادموند هیلاری در سن ۸۸ سالگی در گذشت
انسان دوستی ادموند هیلاری
ادموند هیلاری تمام عمر خود را وقف کمک به مردم شرپای نپال از طریق صندوق هیمالیا کرد که خود بنیانگذار آن بود و بیشتر وقت و انرژی اش را صرف آن کرده بود. با اقداماتش موفق به ساخت چندین مدرسه و بیمارستان در این منطقه دور افتاده از هیمالیا شد. او رئیس افتخاری بیمارستان بنیاد هیمالیای آمریکا بود، یک موسسه غیرانتفاعی ایالات متحده که به بهبود اکولوژی و شرایط زیست در هیمالیا کمک می کند.
مرگ ادموند هیلاری
در ۱۱ ژانویه ۲۰۰۸ هیلاری بر اثر سکته قلبی در بیمارستان اوکلند سیتی در حدود ساعت ۹ صبح به وقت محلی نیوزیلند در سن ۸۸ سالگی در گذشت.
