به گزارش پایگاه خبری بام، در ۴۷ کیلومتری شرق شهرستان داراب در میان دو کوهستان، دشتی واقع شده که یکی از زیباترین روستاها را در دل خود جای داده است.
روستای هدف گردشگری و تاریخی نوایگان که همچون زمردی درخشان بر انگشتر داراب می‌درخشد. نوایگان با قدمتی بالغ بر دو هزار سال از آثار تاریخی بهره‌مند است و جاذبه‌های گردشگری طبیعی و اکوتوریسم نیز این منطقه را از سایر نقاط متمایز کرده است.
این روستای متمرکز که از فرم پلکانی برخوردار است، با طبیعت جاذب و اقلیم منحصر به فرد، هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند. کوچه‌باغهایش حکایت از عبور مکرر هوایی بکر و زمین حاصلخیزش نمایانگر مردم سختکوش آن است.
نوایگان تابستان‌های معتدل و زمستان‌های سرد با مناظری بدیع و تفرجگاه‌هایی همچون مزرعه آب، آب بادام، آب گردو، آب انار، حشمت، جایرود دارد هر کدام از آنها در مسافت چند کیلومتری منطقه مسکونی روستا واقع شده است همچنین مجموعه باغات روستا به عنوان شهرآبی که در کنار منازل مسکونی و پلات اصلی روستا قرار دارد.
نوایگان که به لحاظ شاخص‌های گردشگری منحصر به فرد به ماسوله فارس یا ماسوله جنوب کشور معروف است، در زمینه کشاورزی و باغداری که بخش اصلی اقتصاد روستا را تشکیل داده نیز از پتانسیل خاصی برخوردار بوده و خاکی غنی و حاصلخیز دارد .
این روستای متمرکز که از فرم پلکانی برخوردار است، با طبیعت جاذب و اقلیم منحصر به فرد، هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند؛ کوچه‌باغهایش حکایت از عبور مکرر هوایی بکر و زمین حاصلخیزش نمایانگر مردم سختکوش آن است
انجیر دیم نوایگان مرغوب‌ترین انجیر استان فارس را به خود اختصاص داده است همچنین باغات انار این شهرستان در منطقه تنگ طه، اراضی پسته در منطقه میک و گل محمدی که در کنار لایزنگان، بخش اعظم دشت گل شهرستان داراب را به خود اختصاص داده و عمده‌ترین محصولات این منطقه را شامل می‌شود.
همچنین تولید گل نرگس و زعفران در سالهای گذشته و میوه‌هایی نظیر به، گردو و بادام و… نیز از دیرباز تا هم‌اکنون در این منطقه رواج دارد.
نوایگان در گذر دالان زمان
شاخص‌های تاریخی این منطقه بر کسی پوشیده نیست; قلعه پیکان که منتسب به مبارز بزرگ دوران مشروطه شیخ ذکریا انصاری است همچنین مسجد و مدرسه قدیمی این روستا و قبرستان قدیمی که بر اساس سنگ‌نوشته‌های موجود در روستا، قدمت قبرستان به دو هزار سال می رسد.
نوایگان خاستگاه علمای برجسته‌ای نظیر آیت الله شیخ یحیی انصاری است که در علوم فقه، فلسفه و کلام از چهره‌های شاخص کشور و صاحب حوزه علمیه بوده و در زمان حیات خود بسیاری از طلاب علوم حوزوی را در شهر قم تربیت کرد.
شاخص‌های تاریخی نوایگان بر کسی پوشیده نیست، قلعه پیکان که منتسب به مبارز بزرگ دوران مشروطه شیخ ذکریا انصاری است همچنین مسجد و مدرسه قدیمی این روستا و قبرستان قدیمی که بر اساس سنگ‌نوشته‌های موجود در روستا، قدمت آن به دو هزار سال می رسد
جمعیت روستا ۱۴۰۰ نفر در قالب ۴۴۵ خانوار است و مردم این منطقه در امور خیریه نیز پیشتاز بوده و در کنار شهرک غدیر(شهرک نوایگان)که بخش دیگری از مردم نوایگان در آن سکونت دارند به ساخت مدرسه ، حسینیه و درمانگاه اقدام کرده‌اند همچنین در امور خیریه دیگر از قبیل آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و کمک به نیازمندان، مردم نوایگان و شهرک غدیر همواره پیشتاز بوده و مشارکتی فعال داشته‌اند.
نخبه‌پروری روستای نوایگان نیز زبانزد است و بسیاری از جوانان منطقه تحصیلات حوزوی و دانشگاهی تا سطوح بالا داشته و در دانشگاه‌ها صاحب کرسی تدریس هستند. در کنکور سراسری نیز رتبه‌های دورقمی و سه رقمی از این منطقه به وفور یافت می‌شود.
بانوانی شهرنشین با حفظ اصالت و سنن روستایی
از ویژگی‌های دیگر این روستا ، تلاش و کوشش بانوان خانه‌دار منطقه در تولید محصولات خانگی از قبیل رب انار، عرقیات گیاهی، انواع شربت‌ها، ادویه‌ها، خوراک و شیرینی و نان‌های محلی در منزل است و چه بسا بسیاری از آنان با وجود مهاجرت و سکونت در شهرهای داراب، شیراز، لار، قم و تهران، هنوز این روحیه را حفظ کرده و در منزل به پخت خوراکی‌های محلی و عرقیات گیاهی پرداخته و کمتر از محصولات شرکتی استفاده می‌کنند.
از خوراکی‌های بومی این منطقه می‌توان به قوارمه ، آش الوک، آب‌بنه و کشک پوستی اشاره کرد که از این میان کشک پوستی به همراه سمبوسه دارابی، به تازگی به عنوان میراث ناملموس جهت ثبت ملی معرفی شده است. نان‌های محلی نظیر پنجه‌کش، کماچ، نان تنک، چورک همچنین کماچ روغنی، حلوای نبات و … بخشی از خوراکی‌های بومی نوایگان را تشکیل می‌دهند.
نوایگان طی سالهای اخیر عناوین پردرآمدترین روستای کشور، روستای بدون بیکار و روستای بدون جرم را به خود اختصاص داده است.
هموارسازی رونق اقامتگاه‌های بومگردی با تملک خانه‌های تاریخی نوایگان
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری داراب با اشاره ظرفیت‌های گردشگری نوایگان به خبرنگار فارس می‌گوید: از اعتبارات ناچیزی که در اختیار داشتیم جهت اجرای زیرساخت گردشگری در روستای هدف گردشگری نوایگان بهره بردیم و سنگفرش این روستا انجام شد.
داوود مرادی با بیان اینکه برای تکمیل سنگفرش نیز در توزیع اعتبارات رقم ناچیزی در نظر گرفته شده است، ادامه می‌دهد: جهت مرمت آثار تاریخی که در این روستا یا در نقاط دیگر شهرستان در معرض تخریب قرار دارند نیز با کمبود اعتبار مواجه هستیم.
وی اظهار می‌دارد: بنابراین با سرمایه‌گذار بخش خصوصی، بنیاد مسکن و دهیاری روستا، تفاهم‌نامه‌ای ایجاد کردیم تا فقط در انتظار اعتبارات بخش دولتی نمانده و بخش خصوصی در جهت رونق‌بخشی گردشگری این روستا پای کار بیاید.
مرادی بیان می‌کند: با جذب سرمایه‌گذار علاوه بر رونق روستاهای هدف گردشگری، می‌توان حداقل سالانه یک اثر تاریخی در سطح شهرستان را مرمت کرد.
با سرمایه‌گذار بخش خصوصی، بنیاد مسکن و دهیاری، تفاهم‌نامه‌ای ایجاد شده تا فقط در انتظار اعتبارات بخش دولتی نمانده و بخش خصوصی در جهت رونق‌بخشی گردشگری این روستا پای کار بیاید
رئیس اداره میراث فرهنگی داراب ضمن تاکید بر حفظ بافت بومی روستاهای تاریخی، اضافه می‌کند: اولویت اداره میراث فرهنگی در روستاهایی نظیر لایزنگان و نوایگان که فرم پلکانی دارند، این است که در نقاطی که هنوز بافت بومی را از دست نداده‌اند و مصالح جدید به کار نرفته است، به حفظ و بقای این بافت بپردازد که به این منظور تسهیلات ساخت و ساز در بافت بومی از سوی بنیاد مسکن ارائه می‌شود و جهت ایجاد تاسیسات آب و برق نیز چنان چه نیاز به تغییراتی باشد، باید با اداره میراث فرهنگی مکاتبه شود.
وی شاخصه اصلی روستای نوایگان را طبیعت زیبا و منحصر به فرد آن مطرح کرده و می‌گوید: گردشگری طبیعی و طبیعت‌گردی، اصلی‌ترین شاخصه روستای نوایگان است و به اتکای قلعه پیکان مربوط به دوره مشروطه، حمام قدیمی، تنور آسیاب، سنگ‌نوشته‌های تاریخی ، درختان قدیمی با قدمت چندین قرن و قبرستان تاریخی روستا با قدمت ۲ هزار سال، این روستا در حیطه گردشگری تاریخی نیز می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
مرادی اظهار می‌دارد: البته چون مطالعات باستان‌شناسی در این روستا تکمیل نشده، هنوز اثری با ثبت ملی وجود ندارد اما ظرفیت‌های بالقوه تاریخی و طبیعی نوایگان همواره مورد نظر است.
وی با اشاره به اینکه ساختمان‌هایی در نوایگان هست که از زمان قاجار و پهلوی اول به جا مانده، خاطرنشان می‌کند: این خانه‌های تاریخی می‌تواند به اقامتگاه بومگردی تبدیل شود و در کنار درآمدزایی، رونق‌بخش وجوه گردشگری نوایگان باشد .
نظر رئیس اداره میراث فرهنگی داراب این است که اهالی نوایگان بیشتر به مشاغلی مانند کشاورزی که بازدهی اقتصادی سریع داشته باشد، روی آورده و تمایل کمتری به سمت ایجاد اقامتگاه‌های بومگردی دارند هر چند متقاضی برای راه‌اندازی اقامتگاه‌ها وجود دارد و اکنون نیز اقامتگاهی به همت عباسی؛ مشاور مدیرکل میراث فرهنگی در این روستا ایجاد شده است اما توسعه این اماکن باید بیش از پیش مورد توجه باشد.
خانه‌های تاریخی نوایگان می‌تواند به اقامتگاه بومگردی تبدیل شود و در کنار درآمدزایی، رونق‌بخش وجوه گردشگری این روستا باشد
مرادی با اشاره به اینکه در حال حاضر لایزنگان و نوایگان دو روستای هدف گردشگری داراب هستند، خاطرنشان کرد: شمس آباد، منصوری و بکر نیز روستاهایی هستند که پتانسیل ارتقا به روستای هدف گردشگری شهرستان داراب را دارند و امیدواریم در آینده این امر تحقق یابد.
نوایگان؛ روستای به ظاهر برخوردار اما محروم از زیرساخت‌های ابتدایی
دهیار روستای نمایندگان با اشاره به ظرفیت‌های روستای هدف گردشگری نوایگان به خبرنگار فارس می‌گوید: بخشی از اقدامات لازم جهت راه‌اندازی اقامتگاه‌های بومگردی تامین بودجه و بخش دیگر فضاسازی در عرصه پیام‌رسان‌های مجازی است.
عبدالوهاب انصاری زاده ادامه می‌دهد: متاسفانه بودجه‌های موجود با شرایط روستاهای هدف گردشگری همخوانی ندارد بنابراین اقدامات زیربنایی مناسبی برای نوایگان انجام نمی‌شود.
وی بیان می‌کند: فرمانداری و میراث فرهنگی می‌توانند برنامه‌های متناسب با گردشگری را به شکل بهتر و آن گونه که شایسته نوایگان است، در این روستا اجرا کنند.
دهیار نوایگان تصریح می‌کند: نوایگان به عنوان روستای بدون بیکار شناخته شده، بیشترین سطح زیر کشت انجیر دیم شهرستان را به خود اختصاص داده است در کنار آن دشت گل محمدی که به صورت ارگانیک کشت می‌شود، این در شرایطی است که باغداران نان محصولات خود را نمی‌خورند و بیشتر دلالان سود این محصولات را می‌برند بنابراین سرمایه‌گذاری در برندسازی و بسته‌بندی می‌تواند رونق‌بخش محصولات کشاورزی مرغوب نوایگان باشد.
انصاری زاده نظر رئیس میراث فرهنگی را تایید می‌کند و می‌گوید: مردم نوایگان ترجیح می‌دهند به کشاورزی و باغداری که بازده اقتصادی سریع‌تری دارد بپردازند درآمدزایی آنها بیشتر حاصل از فروش انجیر، انار و دیگر محصولات است بنابراین در شرایطی که برای راه‌اندازی اقامتگاه‌های گردشگری درگیر بروکراسی اداری شوند، چندان تمایلی ندارند که به این امر بیاورند.
نوایگان به عنوان روستای بدون بیکار شناخته شده و بیشترین سطح زیر کشت انجیر دیم شهرستان را به خود اختصاص داده است اما باغداران نان محصولات خود را نمی‌خورند و بیشتر دلالان سود آن را می‌برند
دهیار نوایگان مردم این روستا را سختکوش، پرتلاش و مهربان توصیف کرده و بیان می‌کند: ایده‌ها و طرح‌هایی جهت رونق روستا وجود دارد که متاسفانه با کمبود اعتبار و بودجه مواجه می‌شود که گاه دلسردی اهالی را به دنبال دارد.
وی با اشاره به مشکلات و کاستی‌های این روستا می‌گوید: در نوایگان شبکه دیجیتال آنتن‌دهی ندارد و هرچه پیگیری کردیم به نتیجه نرسیدیم و در این زمینه اقدامی صورت نگرفت به ویژه پس از شیوع کرونا و خانه‌نشینی طولانی‌مدت که مردم بیشتر به این امر نیاز دارند، از ابتدایی‌ترین فناوری محروم هستند.
انصاری زاده ضمن انتقاد از روند کند پروژه گازرسانی به نوایگان می‌گوید: پروژه گازرسانی نوایگان، طی سال جاری به طور کلی تعطیل شده و کوچه‌ها که در گذشته سنگفرش شده بود، تخریب شده و مردم از بی‌نظمی رنج می‌برند.
دهیار نوایگان اظهار می‌دارد: مردم از دهیاری و شورای روستا انتظار دارند در حالی‌که این مهم از عهده دهیاری و شورا خارج است و در پیگیری از اداره گاز نیز مشخص شد که از بهمن ماه سال گذشته این اداره، پرداختی به پیمانکار نداشته و آنها نیز ادامه گازرسانی را متوقف کرده‌اند.
وی خاطرنشان می‌کند: گازرسانی اقدام زیربنایی است و ما قدردان این اقدام هستیم اما باید به سرانجام رسیده و تکمیل شود تا مردم دلسرد نشوند و با توجه به اینکه این روستای کوهستانی با پاییز و زمستان‌های سرد مواجه می‌باسد بنابراین شایسته است که تکمیل پروژه گازرسانی به این منطقه بیش از پیش مورد توجه باشد.
پروژه گازرسانی نوایگان، طی سال جاری به طور کلی تعطیل شده و کوچه‌ها که در گذشته سنگفرش شده بود تخریب شده و مردم از بی‌نظمی موجود رنج می‌برند
انصاری زاده می‌گوید: جاده ورودی این روستا به طول ۹ کیلومتر کم‌عرض بوده و تعریض آن یکی نیازهای اصلی منطقه است چراکه شرایط خطرناکی ایجاد می کند.
وی ضمن تقدیر از بنیاد مسکن داراب که مساعدت خوبی در زمینه سنگفرش و بهسازی معابر نوایگان انجام داده، ادامه می‌دهد: اگر ارگان و مسئولی با فکر و پشتکار از نوایگان حمایت کند ، مشکلات روستا کاهش می‌یابد اما اقدامات متفرقه دور بازده بوده و فرصت‌سوزی خواهد شد.
انجیر دیم نوایگان؛ مرغوب‌ترین انجیر استان فارس
مدیر جهاد کشاورزی داراب نیز با اشاره به محصولات شاخص کشاورزی و پتانسیل‌های کشاورزی نوایگان می‌گوید: انجیر نوایگان به لحاظ کیفیت بهترین انجیر استان فارس است.
احمدرضا صالحی ادامه می‌دهد: از ۵ هزار هکتار سطح زیر کشت انجیر در شهرستان داراب ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار واقع در نوایگان است همچنین یک پنجم از سطح زیر کشت گل محمدی شهرستان متعلق به این روستا است .
وی خاطرنشان می‌کند: تولید انار به ویژه انار اشکفتو که از ارقام مرغوب و صادراتی محسوب می‌شود در باغات انار این روستا واقع در منطقه تنگ طه، از دیگر ظرفیت‌های روستای نوایگان است.
به گزارش فارس، ظرفیت‌های گردشگری روستای نوایگان در ابعاد گردشگری طبیعی، تاریخی، غذا و جوامع محلی، ضرورت پرداختن به توسعه و رونق اقامتگاه‌های بومگردی و جذب هرچه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی را بیش از پیش یادآوری می‌کند.
همچنین مرمت و کاوش نیز بخش دیگری از این پازل و تکمیل کننده وجوه دیگری از توریسم منطقه است.
برندسازی محصولات کشاورزی و احیای آبخیزداری که در گذشته در مزرعه آب نوایگان رونق داشت نیز می‌تواند سبب‌ساز رویدادهای ارزشمند در این روستای زیبا باشد.
مرزعه آب
مزرعه آب
آبشار نوایگان
نمایی از کوچه‌باغ
نوایگان در بهار
نقش و نگار پاییز
زمستان‌های سپیدپوش
