شاید واژه وندالیسم را بارها شنیده اید. واژه ای برگرفته از نام قومی تاریخی در اروپا که به‌دلیل عادت به ویرانگری های گسترده مشهور شدند. اما در جامعه شناسی این واژه معادل تخریب اموال عمومی مانند: تلفن های عمومی، نوشتن روی دیوارها، تخریب صندلی‌های استادیوم، سینما، پارک‌ها و … است.
این عملکرد در دسته‌ی کژروی و انحرافات اجتماعی گنجانیده شده و در قوانین تمامی کشورهای دنیا جرم محسوب می شود.
وندالیسمی که امروز دامن‌گیر طبیعت و کوهستان های ما شده قابل توجه است. از تخریب گسترده قلل و طبیعت دماوند و سبلان و علم‌کوه گرفته تا احداث جاده‌های غیرضروری، ریختن زباله، نوشتن روی سنگ‌ها، حک کردن روی تنه درختان، شکستن شاخه‌ها به منظور آتش افروختن، چیدن بی رویه گیاهان و …
نکته قابل توجه و تامل این است که اغلب این تخریب‌ها توسط خود کوهنوردان و گروه‌های کوهنوردی انجام می‌گیرد!
این در حالی است که همواره از افراد طبیعت‌دوست و صعودکنندگان به قلل انتظار هم‌آوایی و همسویی با طبیعت می‌رود. اما مکرر شاهد نوشتن عباراتی مانند: خداقوت گروه کوهنوردی فلان و بهمان یادگاری فلانی و … تا حجم انبوه قوطی های نوشابه و آب و کنسرو در مسیرها و اطراف پناهگاه ها و حتی روی قله‌ها هستیم!
به هر جهت از نظر روان‌شناسی (همانطوری که فروید ویونگ موفق به اثبات وجوه غریزه تخریب در انسان و سایر موجودات شد) میل به تخریب و علی الخصوص تخریب کوه و طبیعت حکایت از امیال سرکش و فروخفته و سرکوب شده زیرپوست جامعه دارد که متاسفانه نویدبخش اتفاقات بسیار ناگوار در آینده و به‌ویژه در مورد طبیعت و محیط کوهستان دارد.
برای رهایی از این معضل تنها با رعایت فردی و فرهنگ‌سازی می‌توانیم به حفظ این سرمایه‌های ملی برای نسل‌های آینده کمک کنیم.
بدون شک نسل‌های آینده ما را قضاوت خواهند کرد. همانطوری‌که ما گذشتگان را قضاوت کردیم.
