ارزشها و نوع نگرش حاکم بر این گروه یا اجتماع نقش بهسزایی در شکلگیری نوع و چگونگی فعالیتهای آنان و البته نتایج و پیامدهای حاصل از این نوع نگرش و ارزشها دارد، شاید خالی از فایده نباشد که به نقش و جایگاه برخی ارزشهای اشتباهی که در کوهنوردی ما حاکم شده در بروز حوادث این رشته ورزشی اشاره داشته باشیم.
عشق یا جنون؟
شاید مرزی به باریکی یک تارِ مو مابین تعریف عشق و جنون باشد. این طرز فکر اشتباه
که اصولاً از منظر روانشناسی در فرهنگ شرق بهوفور یافت میشود،
در کوهنوردی و میان کوهنوردان ما بسیار به چشم میآید. هر کس که در کوه جان خود را از دست بدهد را عاشق کوه و کوهنوردی مینامیم!
و تعجب آنکه هر چه درجه اشتباه ( با عرض پوزش در برخی موارد حماقت) در میان عزیزانی که جان خود را از دست دادهاند بالاتر باشد،
این فرد عاشقتر محسوب میشود، این یک سوال همیشگی در کوهنوردی ما بیجواب مانده است که کوهنوردی میکنیم برای زندگی یا برای مردن؟
نکته قابل تأمل در این میان این است که در مراجعات مکرری که بازماندگان برخی حوادث اخیر کوهنوردی برای مشاوره حقوقی و قانونی به اینجانب داشتهاند، همگی مرگ عزیزان خود را عاشقانه میدانستند!
مرگها و حوادثی که به راحتی هر چه تمام میتوانستند از آن پیشگیری و از داغدار شدن خانوادهها جلوگیری کنند.
شاید بیدلیل نباشد که «امیل دورکیم» جامعهشناس بزرگ، در مقالهای به بحث پیراون میل به خودکشی و نابود کرد
خود و البته دلایل آن بویژه در جوامع شرقی پرداخته است!
الگو برداریهای اشتباه، اسطوره سازیهای غلط نقش و جایگاه الگوبرداریهای اشتباه و از آن مهمتر قهرمانپروری و اسطورهسازیهای غلط در تکرار فجایع و حوادث کوهنوردی ما غیرقابل انکار است.
کوهنوردانی که با اشتباهات فاحش و در برخی موارد بسیار ساده و قابل پیشبینی و پیشگیری جان خود را از دست دادهاند تبدیل به اساطیر جاودانه کوهنوردی شدهاند و متاسفانه برخی از همنوردان یا دوستان آنها چنان تعصب غیرمعقولی بر این عزیزان دارند که کوچکترین انتقادی بدترین عکسالعملها را به دنبال دارد؛ بنظر میرسد تکلیف و سرنوشت جامعهای که
قهرمانان و الگوهای آن افرادی هستند که با اشتباهات ساده و فاحش از دنیا رفتهاند نیازی به توضیح نداشته باشد.