طی دهه اخیر شاهد بر آنیم که باشگاه های کوهنوردی به شکلی قارچ گونه و به عنوان بنگاه های اقتصادی در جامعه کوهنوردی سر بر آورده اند. بنگاه هایی که «پول» تنها معیار ارزش های آنها به شمار می رود. این گروه از باشگاه ها بر آنند که در حاشیه برنامه های مشتری پسند خود به منظور کسب وجهه ای بیشتر و در جهت درآمدزایی فزون تر، طی یک فصل چند برنامه فنی و جدی کوهنوردی را نیز در تقویم خود جای دهند.
برنامه های زمستانی قواعد و شرایط خاص خود را می طلبد. تجهیزات و لوازم مناسب فصل، توان فعالیت در شرایط سخت، آموزش های کاربردی، طرح و برنامه مدون، تعداد نفرات تیم، همسانی نفرات، شرایط آب و هوا و حتی شرایط زمینی و برف و بسیاری دیگر از جمله ی این تمهیدات است که هر یک در جایگاه خود قابل بررسی هستند.
علاوه بر سرپرست و مسئول فنی تیم، مسئولیت قضایی و اجتماعی عدم توجه به این موارد به باشگاهی که مجوز برنامه را صادر می کند ارتباط مستقیم دارد و همچنان که به به و چه چه موفقیت های برنامه از آن باشگاه است، پیامدهای ناشی از حوادث هم به عهده آنها است. بدیهی است با برگزاری مراسم و تشریفات اجتماعی هرچند که باشکوه باشد، نمی توان تبعات درازمدت را بر خانواده و بازماندگان آن حادثه نادیده گرفت.
حادثه دره اندرسم در سال ۸۶، ریزش بهمن جاده دیزین در سال ۸۸ و حادثه برودپیک در سال ۹۲ و بسیاری از حوادث دیگر از این قبیل، زخمی عمیق برای همیشه بر دل و جان خانواده ها بر جای نهاده است.
البته ما عادت کرده ایم در پی هر رویداد و حادثه ای با این استدلال که جامعه ملتهب است، بجای واکاوی علت، سکوت کرده و کالبدشکافی آن را به زمان دیگری که هیچگاه فرا نمی رسد، بسپاریم.
به غلط گفته می شود «حادثه خبر نمی کند» چه جمله ی بی محتوایی! و چه راحت با این منطق صورت مسئله را پاک می کنیم. در جهانی که هر حرکتش بر اساس قانونمندی خاص است، چگونه است که حادثه خبر نمی کند؟! اتفاقا حادثه به خوبی خبر می کند و این ما هستیم که گوش مان را بر خبر می بندیم. حادثه زمانی پیش می آید که قانونمندی حاکم بر آن نادیده گرفته می شود و وظیفه مهم باشگاه ها بررسی، تجزیه و تحلیل این قانونمندی هاست و توجه به پیامدهای ناگوار آن.
در پایان آنچه ذهنم را به خود مشغول داشته، این است که در حادثه «کل جنو» طرف سوم کیست؟ و چه مسئولیتی دارد؟
علی کدخدایی – مربی کوهنوردی
