مطلبی با امضای هیأت کوهنوردی دزفول در کانال انجمن پزشکی کوهستان منتشر شده است که نویسنده ناشناس دو کلمه حادثه و اشتباه را بصورت داهیانه ای باز تعریف کرده است.
نویسنده، حادثه را اسیب ناشی از عوامل طبیعی نظیر سقوط سنگ دانسته است.
و اشتباه را اسیب ناشی از خطای انسانی تعریف کرده است!
و با توضیحاتی در باب” شناخت در کوهستان “تلاش کرده جامعه کوهنوردی را از جهلی که تا کنون داشته است نجات بخشد.
با این پرسش روبرو شدم که اگر سنگنورد در اجرای یک تکنیک اشتباه کرد و اسیبی بروز نکرد انگاه ان اشتباه ، اشتباه نیست اما اگر موجب اسیب شد، اشتباه است؟
یعنی عمل اشتباه بالذاته وجود ندارد؟
برای یافتن پاسخ، دانشمند ناشناسی را یافته و پرسشهایم را با وی در میان گذاشتم.
من : فکر میکردم که نمیتوان کلمات و‌مفاهیم قدیم و تعریف شده را بصورت شخصی بازتعریف کرد.
در زبان علمی و تخصصی، واژه ها قبلا تعریف شده اند. فکر میکردم که مسخره امیز خواهد بود اگر در دزفول حادثه را چیز دیگری بجز انچه در کل ایران می فهمند ، معنا کنند.
فکرش را بکنید اگر مشهدیها چنین بگویند که: “اشتباه” انست که دست و پای کوهنورد بشکند و “حادثه” انست که سرش بشکند،.و کردها بگویند “اشتباه” انست که کوهنورد بگوید نه انکه دیگری بگوید و…
چه بلبشویی میشود؟
دانشمند: جالبی موضوع در همین است.
دموکراسی یعنی همین.
ازادی بیان و عقیده اولین رکن دموکراسی است. باید اجازه داد هر کس نظر خود را بدهد تا اندیشه ها بارور و شکوفا گردد.
دوره انکار زبانها و فرهنگهای اقوام مختلفی که در هر گوشه ایران عریز میزیند سپری شده است .باید تنوع زبانی را باور کنیم و به ان احترام بگذاریم.
من: ایا اهمیتی ندارد که اصولا حادثه و سانحه و فاجعه و.. قبلا در نظام امداد و نجات و هلال احمر کشور تعریف شده اند؟ ایا هر کس میتواند این کلمات تخصصی را بطور شخصی باز تعریف کند؟
دانشمند: انها هم از خودشان در نیاورده اند. انها تعریف این واژه ها از غربیها وام گرفته اند.
همانطور که زنده یاد ال احمد در غربزدگی نشان داد ما باید خودکفا باشیم.
خودباخته نباشیم.
درثانی اینها که پشت میز کنار بخاری نشسته و این حرفها را در کتابها نوشته اند، برای خودشان نوشته اند.
قانون کوهستان در کوهستان نوشته میشود.
این تئوری بافیها در عمل با یک باد زمستانی بر باد میرود.
ما کوهنوردان، زبان خود را داریم.
نهایتش اینکه انها هم میتوانند همچون سایرین تعریفی از خود بجا بگذارند.
چه کسی گفته انها بالاترند و ما باید از انها تبعیت کنیم؟
دموکراسی به هر کسی حق میدهد انطور که میخواهد فکر کند.
هیچ اشکالی ندارد که انها در کتابهایشان که پشت میز نشسته و نوشته اند، بگویند:
“هر رخدادی که ایمنی و جان فرد را به خطر اندازد، اگر ناشی از عامل طبیعی باشد حادثه طبیعی و اگر ناشی از عامل انسانی باشد، حادثه انسانی نامیده میشود.
و هرگاه حادثه به خسارت جانی و بدنی منجر شود سانحه است.”
بگذار بگویند ،زیرا انها هم حق دارند که به شیوه خود سخن بگویند. ما دیکتاتور نیستیم تا انها را وادار به قبول نظر خود کنیم.
من: آیا در نظام فکری شما اشتباه بالذاته وجود دارد؟
دانشمند: بله وجود دارد.
اشتباه دو نوع است. یک نوع ان در ایین نامه ها و مقررات تعریف شده است.
یک نوع ان منجر به مرگ و صدمه جانی میشود. ما این دومی را حادثه نمیگوییم تا با ان حادثه اشتباه نشود. انرا اشتباه میگوییم.
من: حالا چطوری معلوم میشود منظور از اشتباه کدامست؟
همانست که شبیه حادثه است یا همانست که در مقررات و ایین نامه امده است.
دانشمند: انتظار چنین سؤال پیش پا افتاده ای را نداشتم.
ببین عزیز من ،منظور گوینده در جمله مشخص میشود.
مثلا شما یکجا میگویید فلان شخص خیلی کلفته.
در جای دیگر میگویید فلانی کلفت است.
ببینید در جمله اول کلمه ی “خیلی” معلوم میکند که منظور از ان، کلفت است اما در دیگری منظور گوینده کلفت میباشد.
به همین سادگی.
من: تا بحال چنین روشن و قانع نشده بودم. حالا میفهمم که چرا این مطلب هوشمندانه کانال به کانال و گروه به گروه میچرخد و اذهان را روشن میسازد.
علی معصومی
