به گزارش بام نیوز، طبیعت بکر با چشمنوازی کوه سرافراز سبلان، بقعه شیخ صفیالدین با معماری فیروزهای رنگ، جادهی بهشتی به نام اسالم-خلخال، سرعین شهری برای سلامتی، مشگینشهر با بلندترین پل معلق خاورمیانه و صدها زیبایی دیگر در استان اردبیل در انتظار نگاهها و قدمهای مسافران با سلیقه خاص است.
استان اردبیل، استان چهار فصل به تنهایی مجموعهای ارزشمند از داشتههای طبیعی، تاریخی و هنری در ایران است. طراوت آب و هوا به همراه زیباییهای منحصر به فرد طبیعی، تاریخی، باستانی، فرهنگی، هنری و تفریحی استان را متمایز کرده و هر فردی با قرار گرفتن در پهنه طبیعت بیهمتای این استان دو حس، آرامش را تجربه میکند.
وجود کوهستانهای سبلان، تالش و بزغوش، تأثیر بخارهای دریای خزر و بادهای سرد شمالی و وجود جنگلهای شمال و شرق آن در میزان بارندگی و نوسان دمای شهرستان اردبیل بسیار مؤثر است؛ اقلیم طبیعی استان اردبیل در دامنه کوه سبلان چهار اقلیم مدیترانهای گرم، مدیترانهای معتدل، کوهستانی سرد و معتدل را دارا است که موجب میشود به لحاظ صنعت توریسم امکانات متنوعی را در طول سال دارا باشد.
در این گزارش گذری به بخشی از زیباییهای تاریخی، گردشگری نهفته در دل استان اردبیل از شمالیترین نقطه تا جنوبیترین قسمت خواهیم داشت.
بقعه شیخ صفی؛ شاهکار معماری و تاریخ در یک قاب
با حضور در مکانی بینظیر و شاهکاری که تو را به سکوت وا میدارد خود را لحظاتی به آرامش میهمان کنید و نظارهگر شاهکار هنر و معماری ایرانی اسلامی در قابی به نام بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی باشید، چرا که اینجا یکی از خیره کنندهترین آثار معماری ایرانی است.
مجموعه بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی همچون نگینی در مرکز شهر اردبیل میدرخشد. بنایی با کاشیهای فیروزهای رنگش که هر رهگذری را وادار به تماشا میکند. معماری این بنا همانند معماری عصر رنسانس است و هنر خالص شرقی را با کاشیکاری، طرحها، قاب، پنجرهها، مقرنس کاریها و آجرکاریها به خوبی نشان میدهد.
این مجموعه تاریخی از شاهکارهای دوران اسلامی بوده و طبق حکایتها این بقعه فراتر از یک آرامگاه، با معماری عجیب و زیبایش قدمتی هفتصد ساله دارد.
مجموعه کنونی که به نام بقعه شیخ صفی معروف است، شامل بیرون بقعه(عالی قاپو)، سردر، حیاط بزرگ، رواق، مقبره شیخ صفیالدین، حرمخانه، مقبره شاه اسماعیل، چینیخانه(که دارای گچبریهای زیبا و چندین درِ چوبی و نقرهای نفیس) است، مسجد جنتسرا، خانقاه، چراغخانه، چلهخانه، شهیدگاه و متعلقات دیگر است.
این مکان علاوه بر آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی، مقبرههای شاه اسماعیل اول(نخستین پادشاه صفویه) و همسر شاه اسماعیل(مادر شاه طهماسب) و نیز برخی از مشایخ و صاحبمنصبان دوران صفوی و نیز شهدای ایرانی جنگ چالدران، را دربر میگیرد.
اگر قصد دارید هنر دست معماران ایرانی را در تجسم گچبری، خوشنویسی و کاشیکاری را با هم ببینید، آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی را از دست ندهید.
دریاچه شورابیل؛ تنها دریاچه طبیعی داخل شهر در کشور
دریاچه شورابیل اردبیل، یکی از زیباترین دریاچههای ایران است که در کنار پرترددترین خیابانهای اردبیل واقع شده است؛ این دریاچه بعد از شهرستان سرعین دومین منطقه نمونه گردشگری اردبیل محسوب میشود که در مکانی به دور از آلودگیهای زیست محیطی قرار گرفته و دارای امکانات رفاهی منحصر به فرد است.
حداکثر عمق آب دریاچه ۲۰ متر است؛ طبق نظر زمینشناسان، تالاب شورابیل اواخر دوران سوم و اوایل دوران چهارم زمینشناسی شکل گرفته است. دریاچه شورابیل در گذشته به علت شوری، هرگز در هوای سرد یخ نمیزد ولی به تدریج با اضافهکردن آب شیرین در اوایل دهه ۷۰ از شوری آن کاسته شد و با سرد شدن هوا همانند سایر دریاچهها یخ میبندد.
زیباییهای دریاچه شورابیل اردبیل قابل وصف نیست و باید خودتان از نزدیک نظارهگر غروب دلانگیز این دریاچه باشید. در سراسر اطراف این دریاچه زیبا، یک مسیر پیادهروی با چمنهای مصنوعی احداث شده که طولانیترین جاده سلامت در کشور است و اطراف آن نیز امکان تردد با دوچرخه و خودرو وجود دارد.
اسکله قایقرانی، زیپلاین، دو و میدانی، قطار برای حملونقل گردشگران، دوچرخهسواری، باغوحش، هتلهای مجهز و نمایشگاه دائمی، پارکهای متعدد و فضای سبز منحصر به فرد که میتوانید با مراجعه به شورابیل از آنها بهرهمند شوید؛ در شورابیل امکاناتی برای اقامت توریستهای خارجی هم وجود دارد و چند هتل معتبر و مجهز در نزدیکی آن ساخته شده است.
ساوالان؛ زیباترین مقصد برای عاشقان کوه
سومین قله بلند ایران نامش ساوالان یا سبلان است. سبلان دارای ارتفاع ۴۸۱۱ متری، آتشفشانی خاموش و در ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل و ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین شهر قرار گرفته است. طول آن حدود ۶۰ کیلومتر، پهنای آن ۴۵ کیلومتر و بلندی آن ۴۸۱۱ متر ثبت شده است که همه ساله این کوه مقصد بسیاری از کوهنوردان و جهانگردان از ایران و سراسر جهان میشود.
سبلان یکی از شگفتانگیزترین قلههای جهان است که در طول سال پوشیده از برف بوده و از پیست اسکی تا امکان کوهنوردی و چشمه آبگرم را دارا است؛ یکی از ویژگی منحصر به فرد سبلان، دریاچه تماشایی است که در دهانه آتشفشانی کوه قرار دارد.
این دریاچه آتشفشانی، بیضیشکل است و آب آن ۲۵ متر پایینتر از لبههای مخروط آتشفشانی قرار گرفته، آب زلال دریاچه سبلان آبی مایل به سبز است و از بارش برف تامین میشود؛ دمای این دریاچه دیدنی، با توجه به دمای محیط در بیشتر ماههای سال یخزده است و تنها در مرداد و شهریور ذوب میشود.
این کوه سه قله معروف به اسمهای سلطان ساوالان، هرم و کسری دارد. نماد کوه سبلان، تختهسنگی به شکل عقاب است عقابی که به سمت شرق نگاه میکند؛ این تخته سنگ در غرب قله سلطان ساوالان قرار گرفته است.
بقعه شیخ حیدر؛ مقبرهای در دل باغ سرسبز
مشگین شهر، شهری زیبا و دلنشین که در ۱۰۰ کیلومتری اردبیل واقع شده است. این شهر با داشتن بیش از ۴۲۰ محوطه تاریخی و باستانی مقصد مناسبی برای دوستداران تاریخ و تمدن است. مشگین شهر چشمههای آب گرم مختلف و دهها اماکن گردشگری دیگری را نیز در خود جای داده و این شهر از مهمترین قطبهای تولید انگور در ایران بهشمار میرود.
اما بقعه شیخ حیدر مشگین شهر، با بنایی بینظیر میتواند مخاطبان خود را ساعتها مشغول خود کند. این بنا منصوب به شیخ حیدر، پدرشاه اسماعیل اولین پادشاه دوره حکومت صفوی است. بنایی که از آن برایتان میگویم از قسمت بیرونی به شکل برج مدور و از قسمت درون به شکل ۱۲ ضلعی است.
مقبره شیخ حیدر را باغی سرسبز و رنگارنگ در دل خود نگه داشته است که از خارج کاشیهای فیروزهای رنگ زینت بخش آن شدند و آیههایی از قرآن کریم و اشکال هندسی چشم هر بیندهای را جلا میبخشد.
در بدنه بیرونی بقعه دو نوع کاشیکاری به صورت معرقکاری و تلفیقی از آجر و کاشی به رنگ فیروزهای به کار رفته که زیبایی بقعه را چندین برابر کرده است.
همچنین وجود بلندترین پل معلق خاورمیانه، شهر باستانی شهر یئری، قلعه بربر، قلعه قهقه، کهنه قلعه، چشمههایی آبگرم قوتورسویی و روستای مورئیل و مجتمع آبدرمانی قینرچه، ولزیر، دودو، شفا، آخارباخار، ییلسویی و رودهایی همچون خیاوچایی، مشگینچایی، اونارچایی و قرهسو زیباییهای خاصی به شهرستان مشگین شهر بخشیده است.
جاده اسالم خلخال؛ جادهای به زیبایی ایران
اسالم- خلخال، جادهای که رنگارنگی طبیعت و هوای بکر، آرامش را میهمان دل هر رهگذری میکند. این جاده بدون شک یکی از زیباترین و بینظیرترین جادههای کشور است.
در جنوبشرقی استان اردبیل، شهری زیبا و رویایی واقع شده که طبیعت آن هوش از سر هر رهگذری میرباید. مناظر بینظیر و بیهمتای جنگلهای تالش، و روستاهای اطراف شهر، مسافران و گردشگران داخلی و خارجی زیادی را مجذوب خود میکند بیشتر مردم، خلخال را به لطف یکی از زیباترین جادههای ایران یعنی جاده اسالم به خلخال میشناسند.
جاده گردشگری اسالم به خلخال، مسیری پیچ در پیچ سرسبز و رویایی است که استانهای اردبیل و گیلان را به هم متصل میکند.
رانندگی در این جاده از آرزوهای شیرین و لذتبخشی است که میتوانید با تجربه کردن آن از طبیعت وهوای بکر منطقه لذت ببرید. زمانیکه وارد این جاده میشوید، با جنگلهای انبوه، زندگی روستایی، عسلهای ناب، آبشارها و دریاچههای افسانهای، دشتهای وسیع، گلها و گیاهان نایاب روبهرو خواهید شد که منحصر به فرد و از جذابترین صحنهها است.
سرعین؛ مقصدی به سوی سلامتی
حال به ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل برویم، جایی که به عنوان قطب آبدرمانیهای ایران شهرت جهانی دارد، وجود دهها چشمه آبگرم معدنی رتبه نخست توریسم درمانی در کشور را به شهرستان سرعین داده است تا جایی که دلیل سفر خیلی از گردشگران به اردبیل به خاطر وجود همین آب درمانیها است.
این شهر کوچک و باصفا در دامنه کوههای سر به فلک کشیده کوه سبلان مانند دُر گرانبهایی از دل زمین بیرون زده است و در کنار داشتن چندین آب گرم که خاصیت درمانی دارند پیست اسکی آلوارس یعنی بزرگترین پیست اسکی کشور را هم در این شهر میدرخشد.
شهر سرعین آبگرمهای معدنی و درمانی همچون آبدرمانی ایرانیان، آبدرمانی اترک، آبدرمانی ائل سویی، آبدرمانی یول سویی، آبدرمانی درهسویی، آبگرم ژنرال، آبدرمانی پهنلو، آبدرمانی قهوهسویی، ساریسو، آبدرمانی شفا، قرهسو، چشمه آبگرم دالار و تپه آناهیتا، آبشار ورگه سران، روستای شایق، روستای آتشگاه ، روستای ویند کلخوران، چشمه و آبشار گورگور و …را نیز در خود جای داده است.
مغان دشتی خیال انگیز؛ لذت ماهیگیری در ارس
شهرستان پارس آباد دومین شهر بزرگ استان از لحاظ جمعیت در شمالیترین نقطه استان اردبیل واقع شده است. منطقه پارس آباد مغان جاذبههای طبیعی و تاریخی فراوانی در دل خود جای داده و همه ساله پذیرای میهمانان و گردشگران زیادی از جای جای کشورمان میشود، اگر میخواهید از طبیعت شهر پارس آباد لذت ببرید باید به دشت مغان بروید همچنین یکی از زیباییهای این شهرستان رود ارس است.
یکی از خاصترین دیدنیهای این شهر رودخانه مرزی و زیبای ارس است. عریضترین نقطه رودخانه در نزدیکی شهر جلفا قرار دارد که در آن پهنای رود به بیش از ۲۰۰ متر و عمق آن به بیش از چهار متر میرسد.
این رودخانه دائمی در تمام فصول سال پر آب است و به دلیل مسائل زیست محیطی و تخمریزی ماهیها، در برخی از ایام سال مجوز ماهیگیری صادر میشود که در این روزها، سواحل رودخانه در جلفا و شهرهای دیگری مانند پلدشت و سیه رود میزبان ماهیگیران میشود.
همچنین جنگلهایی با گونههای گیاهی ویژه مناطق نیمه خشک در کنار رود ارس وجود دارد که میتوانید از دیدن آنها نیز لذت ببرید.
از محصولات کشاورزی و دامی پارس آباد مغان میتوان به سیفی جات، پنبه، چغندر قند، ذرت، گندم، برنج، حبوبات، دانههای روغنی، کنجد، و انواع میوه جات اشاره کرد.
بولاغلار؛ نگینی در دل شهرستان نیر
تفرجگاه بولاغلار در فاصله ۳۰ کیلومتری اردبیل و ۵۰۰ متری شمال غرب شهرستان نیر قرار گرفته است این تفرجگاه از مناطق نمونه گردشگری شهرستان نیر به حساب میآید.
بولاغلار مجموعهای برگرفته از چشمههایی است که در فاصله بسیار کمی از محدوده شهر نیر به عنوان فضای پیک نیک خانوادگی مورد استفاده مسافران و شهروندان قرار میگیرد. وجود مناظر طبیعی و فضای سبز بکر، رویش پوشش اکسیژن فراوان این منطقه را به منطقه گردشگری استان تبدیل کرده است.
محدوده بولاغلار به عنوان یک تفرجگاه اکوتوریسم از نظر گردشگری و توسعه آن قابل توجه است.
فندقلو، نمادی از زیباییهای طبیعی آفرینش
شهری در ۲۵ کیلومتری اردبیل؛ از شهرستان نمین صحبت میکنم. شهرستانی که به دلیل نزدیکی به دریای خزر طبیعتی متفاوت و بکر را دارد. وجود گردنه حیران در این شهرستان زیبایی خاصی به منطقه داده است.
جنگل فندقلو در استان اردبیل و حد فاصل دو شهر اردبیل و نمین واقع شده است، این جنگل از مواریث کهن طبیعی استان اردبیل محسوب میشود که به دلیل تنوع گونههای گیاهی و جانوری و طبیعت سحرانگیز، هیجان هر گردشگری را بر میانگیزد؛ این جنگل رویایی مملو از گیاهان بومی و نادر است.
در جنگل فندقلو میتوان ۹۰ گونه گیاهی که رشد و نمو دارند را نظارهگر بود؛ گونه سوسن چلچراغ از گونههای کمنظیر در دنیا است که در این منطقه احیا شده و در کل کشور فقط در دو منطقه نمونههای آن دیده میشود.
به نظر من، لذت تماشای درختانی چون درخت فندق، ازگیل، گوجه سبز، سیب وحشی، به، توت فرنگی، تمشک و در نهایت فضای سرسبز و با آب و هوای فوقالعاده را از دست ندهید.
با توجه به اینکه درخت فندق بیش از سایر گونهها در این جنگل روییده است، این منطقه فندقلو نامیده میشود. این جنگل در سطحی به طول تقریبی ۲۵ کیلومترمربع پراکنده است که از شرق خانقاه علیا واقع در مسیر جاده بینشهری نمین – اردبیل شروع و با جهت شمال غربی – جنوب شرقی در شرق روستای حور خاتمه مییابد که راه اصلی و آسفالته آن از آبیبیگلو میباشد.
وجود تله کابین حیران در این منطقه از دیگر جذابیتهای جنگل فندقلو محسوب میشود؛ تلهکابین در نقطهای از گردنه حیران قرار گرفته است که از طرف شرق به دریای خزر و شهر آستارا و چشماندازهای زیبای گردنه حیران و از طرف غرب و جنوب به جنگلهای زیبای فندقلو و از شمال نیز به مرز ایران با جمهوری آذربایجان مشرف است.
شهرستان نمین ده ها آثار تاریخی و طبیعی و مناطق گردشگری را دارد که می تواند مقصد مناسبی برای مسافران باشد.
بیلهسوار؛ بازارچه مرزی و گمرک
یکی از شهرستانهای مرزی استان اردبیل به مرکزیت شهر بیله سوار است که سالانه حدود ۵میلیون نفر از گمرک این شهر گذر میکنند.
این گمرک یکی از دو گمرک مشترک بین ایران و جمهوری آذربایجان است و قدمتش به بیش از ۲۰۰ سال میرسد. گمرک بیله سوار یکی از فعالترین و پرترددترین گمرکات کشور شناخته شده به طوری که سالانه صدها هزار مسافر از این گمرک تردد میکنند که بیشتر شامل اتباع خارجی و بهویژه آذریها است.
شهرستان بیله سوار در فصل بهار طبیعت بسیار زیبایی دارد. دشتهای سرسبز و مراتع زیبا، این خطه را در بهار به بهشت تبدیل میکند و به همین دلیل یکی از بهترین مکانهای گردشگری استان اردبیل به حساب میآید.
شهر بیلهسوار دارای بازارچه مرزی میباشد که اجناس خارجی به قیمت مناسب در آن به فروش می رسد.
از مهم ترین جاذبههای گردشگری شهرستان بیله سوار میتوان به قیز قالاسی (قلعه دختر)، کاروانسرای مخروبه در منطقه خروسلو، مزار شهدای گمنام در جنگ بین با ارتش روس، بافت ورنی توسط عشایر شاهسون، گمرک مرزی بیله سوار و ….اشاره کرد.
کوثر؛ از حمام سنگی تا غاریخگان
شهرستان کوثر در حدفاصل شهرهای اردبیل و خلخال واقع شده و در مرکز آن باغ شهر گیوی است. شهر گیوی در فاصله ۸۵ کیلومتری اردبیل تشکیل شده است و دارای آب و هوای کوهستانی سرد در زمستان و خنک و مطبوع در سایر فصول سال است.
باغ شهر زیبای گیوی، منطقه نمونه گردشگری داش حامامی (حمام سنگی)، منطقه نمونه گردشگری آبگرم گیوی، ژئو پارک فیروزآباد، غاریخگان(بوزلوق)، باغات میوه و پاییز سحرانگیز آن و دربند مشکول و … از جمله زیباییهای این شهرستان به شمار میرود.
گرمی؛ شهر قلعههای تاریخی
شهرستان گرمی در فاصله ۱۲۴ کیلومتری از مرکز استان واقع شده است و با سه بخش موران، مرکزی و انگوت و با داشتن ۹۳ کیلومتر نوار مرزی با جمهوری آذربایجان در شمال استان اردبیل واقع شده و قسمت وسیعی از نواحی جنوبی جلگه زرخیز مغان را دربرگرفته است.
در شهرستان گرمی مغان، شهرهای مهمی در دوره اسلامی شکل گرفته که برزند و باجروان از آن جمله است. تپهها، قلعهها، آثار برجهای مقبرهای، سنگ قبرها و شهرهای تاریخی نشانگر غنای منطقه از منظر باستان شناختی است و تا به حال بیش از ۳۵۰ مورد از این آثار شناسایی شده و یا در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بیش از ۳۰ قلعه تاریخی از جمله اینی قالاسی در روستای اینی، قیزیل قالاسی، اوغلان و قیز قالاسی و … در این منطقه قرار دارد و هر یک زیباییهای خاص خود را داشته و چشم هر بینندهای را به خود جلب میکند.
امکان ذکر شده در این گزارش تنها بخشی از زیباییها و جاذبههای استان اردبیل است از این رو پیشنهاد ما به شما که قصد مسافرت دارید استان اردبیل است چرا که اینجا شما نظارهگر تنهاترین دریاچه داخل شهر کشور، نگینی چون بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، کوه همیشه سرفراز ساوالان، جنگل سرسبز فندقلو، پیست اسکی آلوارس، آبگرمهای معدنی و درمانی سرعین، زیباییهای منحصر به فرد شهرستانهای خلخال و مشگین شهر، تنهاترین بزرگترین معلق خاورمیانه و صدها آثار باستانی و تاریخی خواهید بود.
اردبیل بیشک بهشت پنهان ایرانِ سرسبز و باصفا است.