آفتاب سوختگی
الف- اثـرات سـودمند اشـعـه خـورشـيد براى پوسـت :
۱- ساخته شدن ويتامين D در پوست (ويتامين D به جذب كلسيم و استحكام استخوانها كمك مي كند.)
۲- تشكيل ملانين (رنگ دانه هاي سياه پوست) و افزايش ضخامت پوست:
بابت محافظت شخص در برابر تشعشعات ماوراء بنفش مي گردد.
۳- اثرات حرارتي
۴- اثرات فيزيولوژيك:
باعث تحريك گردش خون پوست و همچنين باعث افزايش توليد هموگلوبين (رنگدانه گلبولهاي قرمز خوني) در پوست مي گردد.
۵- خاصيت استريل كنندگي و ضد ميكروبي
۶- اثرات رواني آفتاب باعث آرامش و تسكين بيشتر مي شود.
ب -اثرات مضر:
۱- واكنشهاي حاد كه شامل سرخي ناشي از آفتاب مي شود.
۲- واكنشهاي دراز مدت و مزمن كه شامل سرطان زايي ناشي از نور خورشيد و پيري زودرس پوست مي باشد.
ج -سرخي ناشي از آفـتـاب (آفـتاب سوخـتگي):
در ارتفاعات بلند، به دليل كاهش غلظت اتمفسر شدت تشعشعات ماوراء بنفش بيشتر است. در انسان، سرخي ناشي از اشعه ماوراء بنفش به طور طبيعي ۲ تا ۸ ساعت پس از تماس، بروز مي كند. معمولاً هر قدر تماس بيشتر و شديدتر باشد، سرخي زودتر بروز مي كند. سرخي پس از ۱۶ الي ۲۴ ساعت به حداكثر ميزان خود رسيده و پس از ۷۲ ساعت شروع به كاهش يافتن مي كند .
نكته مهم اين است كه قبل از بروز هرگونه شواهد آشكاري از سرخي پوست، دوره اي مخفي وجود دارد كه طي اين مدت، فرد از تماس بيش از حد خود با نور خورشيد آگاه نيست.
زمان معادل براي ايجاد سرخي در پوست غير برنزه در آفتاب ظهر در يك روز غير ابري در وسط تابستان ۱۲ الي ۲۰ دقيقه است .
درمان:
استفاده از مخلوط يخ و شير يا كمرس آب سرد باعث تخفيف مختص علائم آفتاب سوختگي مي گردد ولي تجويز آسپرين در فواصل دو ساعته در آفتاب سوختگي شديد نيز مي تواند صورت گيرد.
د -پـيـشـگيـري :
۱- استفاده از ويتامين E
۲- تماس با نور خورشيد بايد به حداقل برسد.
۳- بايد حداقل ۲۰ دقيقه قبل از تماس با نور خورشيد از ضد آفتابها استفاده كرد و در مدت تماس با نور خورشيد بايد اين تركيبات بر روي پوست، وجود داشته باشد. ضد آفتابها را بايد پس از تعريق زياد و با شستن صورت مجدداً استفاده كرد.
۴- استفاده از كلاه يا پوشش مناسب ديگر
۵- عينكهاي ضد آفتاب نه فقط باعث محافظت چشمها از اشعه ماوراء بنفش مي گردد، بلكه از چين و چروك در اطراف پلك نيز پيشگيري مي كنند.
نشستن زير سايه درخت، روش خوبي براي محافظت از آفتاب نيست چون بازتاب نور از سنگها، برف و يخ باعث مي شود كه بيش از۵۰ درصد اشعه، مجدداً برگشت كرده و به پوست برخورد كند
