دروس تئوری دوره مربیگری درجه سه سنگنوردی/قسمت دوم

یشترین مقدار ضریب كه در یك سقوط سنگنوردی میتواند رخ دهد ۲ است. زیرا طول سقوط نمیتواند بیشتر از دو برابر طول طناب باشد. ضریب سقوط ۲ تنها درصورتی میتواند رخ دهد كه سرطناب بدون هیچ حمایت میانی، بعد از كارگاه، سقوط كند. با نصب هر حمایت میانی در مسیر، ضریب سقوط تابعی از طول سقوط و طول طناب خواهد بود و در حال به زیر عدد ۲ تقلیل پیدا خواهدکرد.
مهمترین عامل كه نقش بسیار مهمی در جذب شوك حاصل دارد، میزان دینامیك بودن طناب است. در حقیقت طراحی ابزارهای حمایتی بر مبنای چگونگی جذب نیرو با توجه به خاصیت کشسانی طناب صورت گرفته است. این طنابها در صورت بروز سقوط، شوك حاصل را جذب نموده و از شكست كل سیستم جلوگیری میکنند. در حقیقت طناب کشسان“ گیرنده یا جذب كننده ” اصلی بار سیستم حمایت است.
این طنابها برای كنترل حد فشار سقوط یك كوهنورد ۸۰ كیلوگرمی در بدترین حالت سقوط (ضریب ۲ )به میزان ۲۰ کیلونیوتون طراحی شده است. بنابراین طراحی مابقی ابزارها برای تحمل این مقدار نیرو مشخص شده خواهد بود.
این خاصیت كشسانی طناب است كه باعث جذب سقوط میشود. این خودتوضیح دهنده این است كه چرا نیروی یك سقوط با ضریب۲ ،حاصل از ۴ متر فاصله مساوی با ۲۰متر فاصله(۹ كیلونیوتون) زیرا با زیاد شدن طول طناب، نیروی وارد برآن را حالت دینامك طناب به همان اندازه جذب مینماید.
طنابهای ناکشسان معمولا برای غارنوردی امداد و یا ثابت گذاری و یا فرود بكار میروند. این طنابها با حداقل خاصیت كشسانی طراحی شده اند، بنابراین توانایی این دسته از طنابها در تحمل نیروی فشار محدود است و قابلیت كشسانی بسیار محدودی دارند. از سویی با توجه به بافتشان حتی ممكن است كاملا ناکشسان بوده و درست مانند یك سیم بكسل عمل كنند. این طنابها هنگامی که زیر فشار قرار میگیرند، تمامی نیروی فشار و ضربه را به بقیه سیستم حمایتی منتقل میكند كه این امر بسیار خطر ناك خواهد بود.
اسلینگ ها و طنابچه ها همانند طنابهای ناکشسان عمل میکند. در صورت استفاده از این ابزار برای حمایت و بدون استفاده از طناب کشسان، اسلینگ و تسمه همانند طناب
استاتیك عمل می كنند. همانطور كه در تصویر میبینید یك سقوط با ضریب ۲ میتواند آنقدر بر روی كارابین فشار بیاورد كه حتی باعث شكستن آن شود وفشار وارد بر بدن صعودكننده را به حدبحرانی نزدیك نماید.
نكته مهم:
سقوط كمتر از ۲ متر بر روی یك طناب ناکشسان میتواند جراحات بسیار بدی بوجود آورد!
بدن انسان قادر به تحمل فشار بیش از ۱۲ کیلونیوتون نیست. هر فشار بیشتر از این مقدار، باعث بروز جراحت یا آسیبدیدگی میشود.
تهیه کننده:سید محمد حجازی