اغلب کوهنوردان و سنگنوردان تمام تلاش خود را برای بهبود و پیشرفت فیزیکی و بدنی به کار میبرند؛ اما کمتر افرادی هستند که تواناییهای ذهنی و مغزی خود را تمرین و گسترش میدهند. غافل از اینکه این نیروی ذهنی نقش بسیار مهم و بسزایی در حرکت رو به جلو و مواجهه با موقعیتهای منفی و استرسزا در طول تمرین یا اجرای برنامه ایفا میکند. برخی از راهکارهای آمادگی ذهنی برای مواجهه با ترسهای خود و همچنین عکسالعمل مناسب در موقعیتهای مختلف طی اجرای برنامه عبارتند از:
برخورداری از روحیه و ذهن آماده نبرد
روحیه سرسخت و مبارزه طلب اصطلاحی است که روانشناسان و مربیها برای توانایی افراد در اجرای برنامه در موقعیتهای سخت بکار میبرند. تمرینات مناسب فیزیکی، کسب روحیه رقابت و سرسختی هنگام تمرین و اجرا موجب افزایش توناییهای ذهنی شما خواهد شد و درست هنگامی که از خود میپرسید آیا قادر به انجام مرحله بعد هستم؟ شما دقیقا در محدوده ورود به ذهن و روحیه مبارزهطلبی هستید.
چشم بودا
نسبت به وضعیت ذهنی و درونی خود آگاه باشید، با چشمانی تیزبین به درون خود بنگرید و به ندای درون خود گوش فرادهید، درست همانند آنچه بودا پیشنهاد میکند. خود را در حال چالش تصور کنید، تواناییهای شما چیست؟ استقامت و پایداری؟ پایبندی و تعهد به هدف؟ قابلیت کنترل و کاهش گفتگوی درونی، ادامه فعالیت در حالی که احساس درد دارید؟ میانگین مطلوبی از این تواناییها را بدست آورید و به این دیدگاه از خود برسید که ترکیب منحصر بفردی از قابلیتهای فوق هستید.
روحیه ماجراجویی
آمادگی و ظرفیت مواجهه با شکست و ناکامی را داشته باشید. هر میزان خودآگاهی بیشتری پیدا کنید توانایی شما در مقابله با موقعیتهای استرسزا و تنشزا بیشتر میشود. هنر شخص در صعود، مدیریت و هدایت موقعیتهای پیش رو مانند وضعیت بدنی و مسیرهای چالشی است. هر بار هدف سختتر و جدیدتری را انتخاب کنید، اگر هم موفق به اجرای کامل آن نشدید تجربه جدیدی اندوحتهاید. اقدام به آنالیز شرایط و موقیعت کنید و اینبار با تجربه و آگاهی کاملتری اقدام به اجرای برنامه کنید.
تشخیص و شناخت خطر واقعی
یکی از موارد بسیار مهم این است که قادر باشیم مواردی که خطر واقعی ایجاد میکنند از ترسهایمان تفکیک کنیم. هنگامی که در معرض یک خطر قریب الوقوع نیستید اما واکنشهای شما به موقعیت غیرعادی و ناشی از ترس و واهمه است، حتی به مدت یک نفش کشیدن هم که شده به این بیاندیشید که من واقعا از چه چیز ترسیدهام؟ به محض آنکه به منبع ترس خود آگاهی یافتید گفتوگوی درونی مثبت را آغاز کنید و به خود بقبولانید که این موقعیت واقعا خطرناک نیست. اگر با این تکنیک نتوانید بر ترسهای بیمنطق و بیاساس خود غلبه کنید حتما به فکر درمان و مراجعه به متخصص باشید.
هدایت خودکار
اجازه دهید بدنتان صعود کند، این یعنی به آموختهها و تجربیات پیشین خود اعتماد کنید. هنگامی که شروع به صعود و اجرای برنامه کردید فقط به همین موضوع بیاندیشید. استفاده ار عباراتی مانند ذکر و مانترا نقش مهمی برای تمرکز در این میان دارند، Hazel Findlay سنگنورد مشهور از این عبارت استفاده میکرد؛ “اجازه دهید بدن صعود کند ، میتوانید روی تنفس خود یا حتی گامبرداری خود تمرکز کنید.